31-8-2017

As lost as Alice
As mad as the hatter.

29-8-2017

Δεν ξέρω γιατί η ντετεκτιβική και αστυνομική λογοτεχνία ταιριάζει τόσο πολύ με τους μήνες του καλοκαιριού (η “ευκολία” δεν με πείθει απόλυτα) και προσωπικά δεν έχω κανένα λόγο να πάω αντίθετα στη συνήθεια ακόμα και στο διαμέρισμα της Αθήνας. Διαβάζοντας το Χορό του Γλάρου του σικελού Αντρέα Καμιλέρι αναζήτησα μια ζωγραφική απεικόνιση της φανταστικής πόλης Βιγκάτα όπου διαδραματίζονται οι ιστορίες του τόσο αγαπητού και ιδιαίτερου επιθεωρητή Μονταλμπάνο – το όνομα είναι επινοημένο ως φόρος τιμής στον Καταλανό συγγραφέα Μονταλμπάν. Η Βιγκάτα ουσιαστικά ταυτίζεται με την πόλη του συγγραφέα, το Πόρτο Εμπέντοκλε, δίπλα στο Αγκριτζέντο, στη νότια πλευρά της Σικελίας που βλέπει την Αφρική.

Ο συγγραφέας είναι γεννημένος το 1925, υπέργηρος πλέον, ενώ άρχισε να γράφει μετά τα 55 του χρόνια. Ο Αντρέα Καμιλέρι έχει γράψει ήδη το τέλος του Μονταλμπάνο, το έγραψε το 2005 φοβούμενος ότι μπορεί και να πεθάνει χωρίς να έχει αυτός τον τελευταίο λόγο για την τύχη του. Δεν πεθαίνει ακριβώς ο επιθεωρητής, τον εξαφανίζει με έναν παράξενο τρόπο ο συγγραφέας. Το χειρόγραφο βρίσκεται σε ένα συρτάρι του εκδοτικού οίκου Sellerio.

28-8-2017

“The Three Oddest Words”
When I pronounce the word Future,
the first syllable already belongs to the past.
When I pronounce the word Silence,
I destroy it.
When I pronounce the word nothing,
I make something no nonbeing can hold.”
― Wisława Szymborsk
Στη φωτογραφία τα παραμορφωμένα ρολόγια του Σαλβαδόρ Νταλί.

27-8-2017

Όπως σε όλους τους θρύλους, σε όλον τον πλανήτη, διατηρείται μια παράξενη ομίχλη, σαν να μην πέθαναν τότε. Άλλες φορές (για παράδειγμα στη λατινική Αμερική που η ίδια η ήπειρος είναι ένα ποτάμι μαγικού ρεαλισμού) στη λαϊκή μυθολογία ζωντανεύουν με πολλά ονόματα, ασύνδετα μεταξύ τους, και επιστρέφουν με άλλες ιδιότητες στις κοινωνίες. Φωτογράφοι, γιατροί, δάσκαλοι. Ο Άρης Βελουχιώτης γεννήθηκε σαν σήμερα 27 Αυγούστου 1905 και το τέλος του ήταν το κεφάλι του, στον φανοστάτη της Ήττας στη Λαμία. Αλλά τι να κάνουμε, σαν να μην πέθανε, για τα δικά μας.
Η ανάλυση, τα ιστορικά συμπεράσματα, οι απόψεις, τα αναγνώσματα, η ψυχραιμία, η αντικειμενική ερευνητική ματιά έρχονται στη πορεία και έχουν τη μεγαλύτερη σημασία. Αλλά μην την περιορίσουμε και σαν μοναδική σημασία καθώς στο Μικρό Χωριό της Ευρυτανίας, χωρίς μουσική και όργανα, στα χαλάσματα αυτό.

27-8-2017

Από γάμους οι μόνοι που εντάξει, πάω, (σαν προσκεκλημένος βέβαια) είναι οι πολιτικοί αλλά μου αρέσουν οι μαφιόζικοι στις ταινίες και έχω πραγματική αδυναμία στους μεξικάνικους.

26-8-2017
Κάθε φιλολογία ενηλίκων που έχει σχέση με πανελλαδικές εξετάσεις και βάσεις σχολών (γονέων, εκπαιδευτικών ή περαστικών που είδαν φως – παραμένει αδιάφορο) όσο και προχωρημένη, φωτεινή και μη συμβουλευτική να δείχνει, το μπαγιάτεμα είναι έκδηλο και βγαίνει και 1-2 φορές το χρόνο σε επαναλήψεις πανομοιότυπες με τις ανάλογες αφορμές της “επετειακής” επικαιρότητας. Όλοι υποκύπτουμε, είναι γραφιάδικο δώρο, έκθεση ιδέας χωρίς ρίσκο έτοιμη από το ντουλάπι.

Ας βάλω ένα τραγούδι που άκουγα μανιακά έφηβος, πλήρως αποδεκτό εδώ και αιώνες και για μάνατζερ πολυεθνικών, αλλά τότε στο σπίτι μου έλεγαν αν ακούς τέτοιους θορύβους δεν θα προκόψεις ποτέ – και φυσικά είχαν απόλυτο δίκιο:

24-8-2017

Με όλα αυτά με τις Εσθονίες, κάπου προσπεράστηκε ότι 23 Αυγούστου χτες, δηλαδή η επέτειος της έναρξης της μάχης του Στάλινγκραντ το 1942, 199 ημέρες, μια από τις πιο ηρωικές στιγμές της Ιστορίας μαζί με την πολιορκία του Λένινγκραντ – και στο βάθος ίσως ρομαντικές. Στο Στάλινγκραντ οι μάχες γίνονταν μέσα στην πόλη που κάπνιζε σαν αιώνια φλόγα και αποκτούσε σημασία ακόμα και “η ανακατάληψη μιας κουζίνας”. Η λέξη ΣΤΑΛΙΝΓΚΡΑΝΤ (πάντα με κεφαλαία) γραφόταν και σαν συμβολισμός ελπίδας σε μάντρες στις γειτονιές της κατοχικής Αθήνας και του Πειραιά -αλλά και σαν ιστορική εξίσωση κομμουνισμού και ναζισμού οπωσδήποτε με ό,τι προκύπτει τώρα.

Λένε στην αρχαιολογία “όταν μιλάει η γη, τα επιστημονικά συμπεράσματα μετατρέπονται αυτόματα σε σαπουνόφουσκες”. Δηλαδή αν ανασυρθεί ένα εύρημα που ανατρέπει τα δεδομένα, οι ειδικοί πάνε για τσάι.
Κάπως ανάλογα το να εξισώνει κομμουνισμό και ναζισμό η επιτροπή σοφών στην Εσθονία, είναι ένα ωραιότατο γραφειοκρατικό συμπέρασμα, αλλά μιλάει η Γη και η Ιστορία, οι οποίες ξέρουν πως ο κομμουνισμός δεν ήταν αυτό που ονειρεύτηκαν οι πιονέροι του, κάθε άλλο και ακόμα χειρότερα, αλλά με το ναζισμό δεν εξομοιώνεται.

24-8-2017

Αν υπάρχει πολιτικό σινεμά, αυτό δεν διαθέτει “κοινωνιολογικές” εξηγήσεις, ούτε αποκαθιστά. Οι ζωές και τα σώματα μόνο μετρώνται και αναμετρώνται.
Η εικόνα προέρχεται από την ταινία του Pedro Costa: Juventude em marcha, του 2006.
(από Θ. Ευθυμίου)

23-8-2017

“Το τέλος του Αυγούστου στο Νουαρμουτιέ” όπως το είδε ο Γάλλος φωτογράφος Ανρί-Καρτιέ Μπρεσόν. Η γυναίκα που αρχίζει να ξεντύνεται δεν είναι ανώνυμη: είναι η Ιζαμπέλ Ιπέρ, που δυο χρόνια πριν τη φωτογραφία, το 2001, έπαιξε τον κινηματογραφικό ρόλο της ζωής της στη “Δασκάλα του Πιάνου” υποδυομένη την αυστηρή καθηγήτρια του πιάνου με την κρυφή ηδονοβλεπτική και πορνογραφική ζωή -και εδώ κάπως αντιστρέφονται οι ρόλοι.

22-8-2017

Μετά τον τελικό πρώτοι αποσύρονται αυτοί που καταλάβαιναν πως δεν ταίριαζαν με την εικόνα.
(φωτ. Δώρα Ψαλτοπούλου)

21-8-2017

Το γεγονός πως συνδυάζεται η σημερινή παγκόσμια ημέρα σεξ με την ημερομηνία που έρχεται επιτέλους το τέλος του κόσμου, τελείως συμπτωματικό δεν το βρίσκω.
Η ανθρώπινη ιστορία ξεκίνησε με μια πράξη ανυπακοής, δηλαδή κάτι καλό. Ο κόσμος δεν τα πήγε προς αυτό που λέμε περίφημα στο ενδιάμεσο, αλλά τώρα στο τέλος θα μείνει κάποια εντύπωση που αποζημιώνει – λίγο ανεκπλήρωτη, όπως συμβαίνει στα ταξίδια που η σπουδαία γνωριμία τυχαίνει να πέφτει πάντα τη μέρα της επιστροφής.

21-8-2017

Θα έπρεπε να βρεθεί μια ταιριαστή λέξη για αυτό το είδος της αναμονής. Σε σταθμούς τρένων, σε ισόγεια νοσοκομείων, σε κυλικεία μέσα στα πλοία νύχτα. Και ενώ ο διαθέσιμος χώρος είναι πολύς, είναι πάντα ανοικονόμητος. Δεν είναι καθόλου αυτό που περιμένεις ενεργητικά, σε εγρήγορση, όπως σε μια τράπεζα. Είναι αναμφίβολα παραίτηση. Και να σε σκουντήσουν στον ώμο για να σου πουν πως δεν θα φτάσεις ποτέ, καθώς έχει προχωρήσει το πείραμα σαν φυσιολογικό επεισόδιο του σκηνικού θα το δεχτείς, αδιαμαρτύρητα.
Η φωτογραφία από την ταινία Whisky (δηλαδή: χαμογέλα στο φακό, το “cheese!” των ισπανόφωνων) του 2004.

20-8-2017

Κάθε πρωί, πολύ νωρίς, η Μαχούλα κατέβαινε στη θάλασσα. Λυπόταν που δεν ήξερε κολύμπι. Ζητούσε να φωνάξει σε αυτούς που δεν την έμαθαν όταν ήταν παιδί.

20-8-2017

Το Πορτοφίνο είναι ένα μικρό θέρετρο κοντά στη Τζένοβα, κοσμικότατο την εποχή του τραγουδιού, λίγο παρηκμασμένο πια. Δυστυχώς η Νταλιντά, που ξεκίνησε κοριτσάκι από το Κάιρο για να κατακτήσει τον κόσμο δεν άντεξε και έδωσε ένα τέλος στην κατάθλιψη που την κυρίευε το 1987. Έτσι η ανεμελιά του παλιού καλοκαιρινού τραγουδιού στο youtube, λιγάκι ξεθωριάζει.

18-8-2017

Εδώ μια εικονογράφηση σε κάποια σελίδα η οποία προέρχεται από παλιά έκδοση των “Χαμένων Ψευδαισθήσεων” και το ίδιο δίπλα, από τον “Ξάδελφο Πονς”, του Μπαλζάκ. Συμβατές με την παλιά συνήθεια της οπτικοποίησης σε επιλεγμένα σημεία του βιβλίου που οι εκδότες νόμιζαν πως προσφέρει στον αναγνώστη, αλλά αν κάποιος λογοτέχνης κατείχε την τέχνη της αφήγησης μοναδικά και δεν το χρειαζόταν καθόλου ήταν ο Μπαλζάκ. Περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο.

Πέθανε μια μέρα σαν σήμερα, 18 Αυγούστου του 1850, 51 ετών. Ένας αυτοκαταστροφικός άνθρωπος γεμάτος πάθη και ερωτικές συμφορές, που έγραφε ασταμάτητα, μέχρι και 15 ώρες την ημέρα καταναλώνοντας βαρέλια καφέ, με σκοπό να ξεπληρώνει τα χρέη του και που είχε τη γιγαντιαία σύλληψη της “Ανθρώπινης Κωμωδίας”. Έγραψε τόσο πολύ που μερικές φορές (λίγες φορές όμως) τα βιβλία του είναι άνισα και όχι τόσο διεισδυτικά όπως τα καλύτερά του, αλλά στην τέχνη της αφήγησης καθαυτή, ανυπέρβλητα.

Είναι αυτό το ταλέντο που διακρίνεται και ένα σημείωμα στον υδραυλικό να αφήσει ο χαρισματικός γραφιάς. Θα γράφει το ίδιο πράγμα με τις ίδιες περίπου δέκα κοινές λέξεις που θα χρησιμοποιούσα και εγώ, αλλά μια ασήμαντη ανάσα στο μπλέξιμο των λέξεων, θα μεταμορφώνει το σημείωμα σε σημαντικό.

Καλλιεργείται, αλλά είμαι πεισμένος πως δεν μαθαίνεται από την αρχή. Για αυτό και γελάω τόσο πολύ, ξεκαρδίζομαι, με αυτές τις “σχολές δημιουργικής γραφής” που σε τέσσερα εξάμηνα βγάζουν έτοιμους…λογοτέχνες και άλλους επαγγελματίες του γραψίματος, δημοσιογράφους ξερωγώ. Πώς λέμε ο Τολστόι, ο Φλομπέρ, ο Ναμπόκοφ, ο Μπαλζάκ φοίτησαν σε εργαστήρια δημιουργικής γραφής ε; Αυτό ακριβώς.

18-8-2017

Ο “Κοριολανός” του Σέξπιρ, την άνοιξη του 2016 στο Φεστιβάλ Παραστατικών Τεχνών, στο Θέατρο “Εμπρός”. Αναμφίβολα το πιο πολιτικό έργο του Σέξπιρ, όπου ο αλαζονικός Ρωμαίος στρατηγός Κοριολανός, ένα “σκυλί πολέμου”, με θολωμένο μυαλό και διψασμένος για την εξουσία με κάθε τρόπο, φεύγει από την πόλη και συμμαχεί με τους εχθρούς της αυτοκρατορίας ενώ ήδη έχει οδηγηθεί στην παραφροσύνη. Μια αλληγορία πάνω στην εξουσία που ξεπερνά το χρόνο, αλλά το πιο σπουδαίο ήταν η θεατρική μεταγραφή από την ομάδα “Σπίρτο”, ήταν τόσο καλοί!

17-8-2017

Είναι φανερό. Από κοπέλα που ήταν, δεν βολεύτηκε ποτέ σε αυτό το παράθυρο.

16-8-2017

Ο πυροσβέστης και το ανυπεράσπιστο πουλί που στάθηκε ένα από τα τυχερά και διασώθηκε από τη φωτιά στον Ωρωπό. Η άγρια καθαρή ζωή των ζώων του δάσους πώς να τα βάλει με την αγριότητα της βιασμένης από τους ανθρώπους φύσης. Και έτσι συναντιέται τόσο σπάνια με ένα χέρι που σχηματίζει φωλιά, όταν εμφανίζεται εκεί που φαινόταν όλα να έχουν χαθεί για τη συνέχεια της ζωής.

Πάντα θα σώζονται από ανθρώπους εγκλωβισμένα πλάσματα στον οικολογικό Αρμαγεδδώνα που δημιουργεί η πυρκαγιά, αλλά τόσα λίγα και ακόμα λιγότερες οι αποτυπώσεις που δημιουργούν το συμβολισμό.

15-8-2017

Αυτά τα σάιτ σαν το newsone.gr, σε οτιδήποτε προσφέρουν δεν ορμάς χύμα και ανεπιφύλακτα, ειδικά σε ό,τι περιέχει και ισχνή επιστημονική πληροφορία καθώς είναι κακομεταφράσεις από εδώ και εκεί.
Αλλά εδώ το κειμενάκι μας αναμοχλεύει κάτι οικείο, που γνωρίζουμε πολύ καλά από παιδιά και κάπου στο συρμό της ενηλικίωσης απομακρύνθηκε στο μακρινό πίσω μέρος του μυαλού. Ανακαλώντας επίσης τον πικρό μύθο στον οποίο είχαν προβάλει το τζιτζίκι οι Έλληνες, του Τιθωνού και της Ηούς. Έχει και ένα ωραίο βίντεο. Το λινκ για την ζωή των τζιτζικιών που φεύγουν τραγουδώντας και ευτυχισμένα εδώ

14-8-2017

Το προσφυγάκι (Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο αρ. 3485). Όσο χαριτωμένο είναι το έκθεμα τόσο βαριά είναι η ιστορία του. Έχει ύψος 63 εκατοστά, είναι ταπεινό, και παρουσιάζει ένα μικρό ιστάμενο βοσκόπουλο που κρατάει στην αγκαλιά με αγάπη το σκυλάκι του. Φοράει κοντή κάπα με κουκούλα και έχει τα πόδια του γυμνά. Βρέθηκε σε ανασκαφές το 1922 στη Νύσα της Μικρασίας και το πέρασαν με την καταστροφή μέσω της θάλασσας από την Ιωνία στην Ελλάδα, για αυτό ονομάστηκε “προσφυγάκι”. Από τότε εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας. Η περιπέτεια της παγκόσμιας προσφυγιάς που συνεχίζεται στο χρόνο.

14-8-2017

To be where I have been
To sit with elders of the gentle race
This world has seldom seen
They talk of days for which they sit and wait
(φωτ. Α.Δ., Πύλος 7 Αυγούστου 2017)

13-8-2017

– ‘Ελα, πες μου την ιστορία, ξεκινάμε.

12-8-2017

Ανοιχτή δανειστική βιβλιοθήκη που ξεπετάγεται σε δρομάκι στην Κίμωλο, υποθέτω από τις βιβλιοθήκες που συνεισφέρεις και το βιβλίο που έχεις μαζί σου στις διακοπές και ας μην το έχεις τελειώσει ακόμα, ενώ το να δανειστείς ο ίδιος, τόσο λιπόσαρκη που είναι ακόμα η συλλογή, δεν παίζει σαν ενδεχόμενο. (φωτ. Τ. Κορωνάκης).

11-8-2017

Από την καλτ ταινία του Τζόρτζ Ρομέρο Dawn of the Dead, η σκηνή που τα ζόμπι εισβάλουν σε ένα γιγανταίο εμπορικό κέντρο, σε ένα Μολ, φτάνοντας στα ταμεία – με τον διαπεραστικό μεταλλικό ήχο των κερμάτων να σβήνει και τους εισβολείς να κυριεύουν όλους τους πελάτες. Ταινία του 1978, καλτ αριστούργημα και πολιτική κραυγή. Τότε όλοι νόμιζαν, και ο ίδιος ο σκηνοθέτης σίγουρα, ότι είναι απλά μια ταινία σπλάτερ.

10-8-2017

Χμ, ογδόντα χρονών έγινε χτες ο Ντάστιν Χόφμαν. 80 χρονών αριθμογραφή. Υπήρξε κάποτε πρωτάρης, κολεγιόπαιδο και ήταν ελπιδοφόρο και συναρπαστική νίκη για κάθε άρρενα (προ)έφηβο των 70’ς πως τα έμπλεξε με επιτυχία με την σαραντάρα με τα ατέλειωτα πόδια Αν Μπάνκροφτ (έχει πεθάνει, στην πραγματικότητα ήταν μόνο 6 χρόνια μεγαλύτερή του, στην πραγματικότητα δηλαδή ήταν λίγο μικρότερη εκείνη από ό,τι στο σενάριο, μεγαλύτερος πολύ εκείνος από μαθητούδι) και ας ρομάντιζαν ανεπιθύμητα και καταπραϋντικά τη λίμπιντο οι Σάιμον και Γκαρφάνγκελ που ακούγονταν διαρκώς.
Αλλά είναι ογδοντάρης που τον πρόλαβα πρωτάρη -και σεναριακά μόνο άντε, σχεδόν συνομήλικο- αλλά και ήρωας που έζησε με την σαραντάρα, ό,τι δεν μπορούσε ο πιο άξιος της παρέας ούτε σε παρωδία πραγματικού σεναρίου. Μην καλέσετε το φορτηγό που εκτελεί δρομολόγια απόσυρσης, μεταξύ μας να τα λέμε.

9-8-2017
Σαν σήμερα, 9 Αυγούστου, πριν 42 χρόνια, πέθανε στη Μόσχα ένας μοναχικός άνθρωπος που η μουσική του σημάδεψε μια ολόκληρη σοβιετική αυτοκρατορία, ο Ντμίτρι Σοστακόβιτς. Ιδιοφυής και πάντα αγέλαστος, όπως και η μουσική του. Η ζωή του χαρακτηρίστηκε από την εντελώς αντιφατική του σχέση με το καθεστώς, το οποίο ενώ τον πολυβράβευσε, τον ανακήρυξε και ήρωα για την εβδόμη του και την συναυλία που έδωσε στο πολιορκημένο Λένινγκραντ, δυο φορές αποκήρυξε τη μουσική του και κατά καιρούς απαγόρευε έργα του, ενώ μόλις το 1960 και μετά από πιέσεις, ο Σοστακόβιτς εγγράφεται στο κόμμα. Στα ύστερα δραματικά έργα του (κυρίως στα τελευταία κουαρτέτα και στη 14η Συμφωνία), σκοτεινά και βιαία, διαφαίνεται ο προβληματισμός του για τον θάνατο.
Εδώ, εκτέλεση από το 8ο κουαρτέτο, που δεν χρειάζεται να ξέρει κανείς μουσική για να αντιληφθεί πως με τέσσερις νότες χτίζει όλη την ιλιγγιώδη κίνηση που ακολουθεί. Σε πολλά σημεία ο ήχος γίνεται τόσο απειλητικός (όπως ανάμεσα στο 11:50 με 12:20) που είναι σαν να χτυπά την πόρτα η μυστική αστυνομία.

9-8-2017
Το ρεπερτόριό της ήταν γήινο, θερμό, ανάβλυζε προσωπικό, ευαίσθητο, απέριττο, μελαγχολικά παιχνιδιάρικο όπως στη σερενάτα, ενός οικείου διπλανού καλού ανθρώπου. Τι ωραία που είναι που κατακλύστηκε το timeline με τραγούδια της. Ίσως μόνο, σκέφτομαι, στην φοβερή εκείνη Παντέρμη από το Ρομανθέρο Χιτάνο του Λόρκα, βάρυνε, αγρίεψε πολύ η Αρλέτα, άλλωστε τα ανομολόγητα μέσα της θα είδε και μόνο αυτό θα ταίριαζε.

8-8-2017

Και μού ‘λεγαν οι φίλοι μου, παιδιά του εργοταξίου
“εσύ μασάς τη Μοσχολιού και τρως την Αλεξίου”.

7-8-2017

Είκοσι γυναίκες πρόσφυγες από τη Συρία, ανέβασαν στη Βηρυτό του Λιβάνου την Αντιγόνη του Σοφοκλή, τη διαχρονική τραγωδία που θέτει φοβερά ερωτήματα για το φύλο, την εξουσία και την εξέγερση, την “πιο πολιτική τραγωδία του αρχαίου κόσμου” κατά Καστοριάδη, που ενέπνευσε και κατέκτησε ακόμα και έναν μαρξιστή, τον Μπρεχτ. Επειδή πρόκειται περί ενός πολυσήμαντου έργου, οι εκάστοτε φιλοσοφικές περί αυτό ερμηνείες δεν μπορεί να είναι ταυτισμένες μεταξύ τους, αλλά ένα είναι σίγουρο: οι μόνοι που δεν δικαιούνται ούτε δικαιολογούνται να το ερμηνεύουν είναι οι ελληναράδες, οι οποίοι κι αυτοί δεν έχασαν την ευκαιρία να αναπαράγουν θριαμβευτικά και κατά ριπάς την είδηση με μια ωστόσο ελληνοκεντρική επιδερμική θεώρηση της Αντιγόνης που ευτελίζει την οικουμενικότητα του αριστουργήματος αυτού του αρχαίου κόσμου. Λοιπόν, καλύτερα να γράφουν για περικεφαλαίες και τριακόσιους που τα κατέχουν άριστα.

6-8-2017

Έχει ύψος 460 μέτρα και ο Γάλλος περιηγητής του 18ου αι., Ζοζέφ Πιτόν ντε Τουρνεφόρ, με τις γνώσεις εκείνης της εποχής, τον αποκαλεί τον “τρομακτικότερο βράχο του κόσμου”. Και “τον καταράστηκε ο θεός να μην φυτρώσει ποτέ πάνω του ούτε ένα ταπεινό χορταράκι”. Είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος μονόλιθος της Μεσογείου μετά το Γιβραλτάρ και βρίσκεται στο ανατολικό άκρο της Ανάφης. Θυμίζει λίγο “τέλος του κόσμου”, δεν είναι και πολύ γνωστός για να φέρνει σε κάποια γνώριμη εικόνα. Δεν είναι μόνο η Παταγωνία τελικά el fin del mundo.

5-8-2017

“Σ’ αυτόν τον τόπο, λέμε ψέματα για να ‘μαστε ευτυχισμένοι. Κανείς μας όμως, όσο θυμάμαι, δεν μπέρδεψε το ψέμα με την απάτη”
Ο Χιλιανός Λουίς Σεπούλβεδα, ταξιδεύοντας σε χωριά στο νοτιότερο άκρο της αμερικανικής ηπείρου, στο “Patagonia Express”. Στη φωτογραφία η είσοδος στην πόλη Ushuaia, Παταγωνία, Αργεντινή.

5-8-2017

Ο εξαιρετικός Μπακιρτζής στο πιο αντικυνηγετικό τραγούδι που έχει γραφτεί δεν εκβιάζει συναισθήματα, άλλωστε δεν το συνηθίζει. Με παιγνιώδη τρόπο αφιερώνει τη μουσική στον Σίμο Σιδερίδη, έναν ευσυνείδητο δασικό που υπηρετούσε στη Θάσο και άφησε ιστορία σαν αμείλικτος διώκτης των παρανόμων και των παράνομων θηρευτικών μεθόδων – αυτό τουλάχιστον περνούσε από το χέρι του. Όταν φρόντισαν όλοι οι κυνηγοί του νησιού να τον μεταθέσουν και τα κατάφεραν, δικαιωμένοι πια έστησαν τρελό γλέντι. Και στην τελευταία στροφή ο Μπακιρτζής και ο Καραμανιώλιας έχουν την ανάγκη να πάρουν αυτοί πλέον το σχολιασμό και να ζητούν φωτιά, αισθανόμενοι αηδία.

Φεύγει ὁ Σίμος σήμερα· ἡ ὥρα νά᾿ν᾿καλή,
νὰ φᾶμε κά᾿να κότσυφα, ὀρτύκι καὶ πουλί.

Τοῦ ἔγινε μετάθεση κι ἔληξε ἡ θητεία
κι ἐμεῖς ἂς τὴν ξεχάσουμε τὴ μαύρη ἑξαετία.

Φεύγει ὁ Σίμος καὶ γι᾿ αὐτό, σουσουκαραῖοι, κλάφτε·
τσίχλες, κοτσύφια, τρούτσινες, στὰ μαῦρα νὰ τὰ βάψτε.

Γιορτὴ μεγάλη ἔχουνε ὁ Φλιᾶς κι ὁ Σαρκαφλιᾶς·
πανηγυρίζει ὁ Καναβός, ὁ Λάμπρος κι ὁ Μηλιᾶς.

Ὁ Σίμος εἶναι δασικὸς καὶ τὴ δουλειά του κάνει,
μὰ τὸ χωριὸ θέλει φωτιά, πού ῾χει πολλοὶ ῥουφιάνοι.

3-8-2017

Απογευματινή επιστροφή στο σπίτι μέσα στο απόκοσμο περιβάλλον που συνθέτουν οι ακραίες κλιματικές συνθήκες και η παγωμένη σοσιαλιστική αρχιτεκτονική στην πόλη Νόριλσκ της Σιβηρίας. Φωτογραφία της Ελίνα Τσερνίσοβα για το πρότζεκτ “Days Of Night – Nights Of Day”.

3-8-2017

Λαθραίος, παραμελημένος, μοναχικός Έρωτας στον πίσω κήπο της Αρχιεπισκοπής Αθηνών (στο βάθος της φωτογραφίας).

2-8-2017

Φωτογραφία του Στάνλεϊ Κιούμπρικ, μια γυναίκα στο μετρό Νέας Υόρκης. Η εμμονή του φακού του ήταν οι αφηρημένοι και αφημένοι άνθρωποι στο μετρό, πάντα περίκλειστοι, όπως εδώ το 1948. Στα χρόνια πριν αρχίσει την φοβερή του διαδρομή ως σκηνοθέτης, όπου βιοποριζόταν ως φωτογράφος-συνεργάτης σε περιοδικά.

1-8-2017

Καλό μήνα. Θα τολμήσω να πω ότι ο Αύγουστος είναι ο μήνας που δεν είναι καθόλου Παπάζογλου, ευφυολόγημα με τον Κορτώ και τίτλος του Ουμπέρτο Έκο, εγώ θα τον αφιέρωνα στις ντίβες, κατά τρόπο δυσεξήγητο. Στις ασπρόμαυρες ξανθιές ντίβες με το γάντι και το μακρύ τσιγάρο που ζωντανεύουν στην οθόνη του σινέ Ριβιέρα στα Εξάρχεια, σε πολύ ηλικιωμένες μοναχικές αστές που δεν τους έχει μείνει τίποτα και σαν να παρακολουθούν την αραιή αυγουστιάτικη κίνηση του απογεύματος των πεζών από το μπαλκόνι στους κυψελιώτικους δρόμους και τέλος (ας πούμε τέλος) στις μεγάλες ντίβες της τζαζ όταν η φωνή τους βγαίνει από ένα ανεντόπιστο, άγνωστο διαμέρισμα κάπου κοντά.

31-7-2017

Η Ζαν Μορώ, η καλύτερη, χαμένη σε ένα υπνωτικό μεταμεσονύχτιο Παρίσι με φώτα νέον και ενώ ακούγεται η τρομπέτα του Μάιλς Ντέιβις να φλέγεται. Η εκπρόσωπος της ηθοποιού ανακοίνωσε πως η Μορώ πέθανε νωρίς το πρωί, σε ηλικία 89 ετών.

30-7-2017

Ο Σταυρόγκιν και ο Βερχοβένσκι, οι συγκινητικοί αντιήρωες που κινούνται πέρα από τους φραγμούς του οργανωμένου κόσμου στους Δαιμονισμένους του Ντοστογιέφσκι, πάνω σε μια γέφυρα την αυγή. Πίνακας του Μ.Β. Ντομπουζίνσκι. Σκέφτηκα λίγο σκοτεινό φως μια μέρα καλοκαιριού.

29-7-2017

Ας με συγχωρήσει ο Βίνσεντ Βαν Γκογκ
Που δεν μπόρεσα να τον βοηθήσω
Αυτό το κίτρινο και βαθύ γαλάζιο
Χωρίς αυτά εγώ δεν θα γινόμουν.
Θα πρόδιδα τα λόγια μου
Αν ξεφορτωνόμουν το ξένο βάρος.
Κι η αγριάδα του η αγγελική
Που συγγενεύει με τους στίχους μου
Σας οδηγεί μεσ’ απ’ την κόρη του ματιού του
Εκεί όπου αναπνέει τ’ αστέρια ο Βαν Γκογκ.

Ο μεγαλοφυής Ολλανδός ζωγράφος που πάλεψε με την κατάθλιψη και ύστερα με την τρέλα, πέθανε σαν σήμερα, 29 Ιουλίου του 1890, μετά από αυτοπυροβολισμό. Χωρίς να καταφέρει να λυτρωθεί. Το μαρτυρεί η τελευταία του φράση, προς τον αδελφό του: “la tristesse durera toujours”. Εδώ μια από τις ταραχώδεις αυτοπροσωπογραφίες του, ενώ το αφιερωματικό ποίημα, τόσο βαθιά ψυχικά ενοχικό, είναι του ποιητή Αρσένι Ταρκόφσκι, του πατέρα του Αντρέι Ταρκόφσκι – σε μετάφραση Χρήστου Κολτούκη. Το περίφημο Μουσείο Βαν Γκογκ στο Άμστερνταμ στο οποίο χάνεσαι, είναι πολύχρωμο και χαρούμενο σε όλους τους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους του και καταφέρνει ταυτόχρονα, θαυμαστά, να ισορροπεί ώστε να μην προδίδει καθόλου την δραματική ιδιοσυγκρασία του Βαν Γκογκ.

29-7-2017

Η Μόνικα Βίτι, με μαύρα μελαγχολικά μαλλιά εδώ, διαβάζει τον πρώτο τόμο από τους περίφημους “Υπνοβάτες” του Μπροχ, το ψυχικά τυραννικό μυθιστόρημα που δημοσιεύτηκε το 1932 στη Γερμανία της Βαϊμάρης που κατέρρεε, ενώ η Ζαν Μορώ παρακολουθεί στο πάνω μέρος της σκάλας.
Και έπειτα φτάνει ο Μαρτσέλο Μαστρογιάνι και ρωτάει σαρκαστικά τη Μορώ, “ποιός μπορεί να διαβάζει τους Υπνοβάτες εδώ μέσα;”, εννοώντας τη βίλα των Γκεραρντίνι.
Στη Νύχτα του Αντονιόνι (1961).

28-7-2017

Η οδός που συνδέει την Κόρδοβα με την Γρανάδα μια μέρα μεγάλης ζέστης όπως εξηγεί ο φωτογράφος. “Είδα από το αυτοκίνητο τους λόφους της πόλης του Λόρκα όπως ακριβώς τους ήξερα από τη λογοτεχνία και όταν πια έμπαινα έχω τη βεβαιότητα ότι όλα τα παράθυρα ήταν κλειστά”. Το μολύβι της Ανδαλουσίας, sketches of Spain.

27-7-2017

Η Βενετία όπως φαίνεται από τη θάλασσα στην αρχική σκηνή του Death in Venice (1971) όπου το πλοίο εισέρχεται σιγά σιγά σε μια πόλη που αποσυντίθεται από την επιδημία χολέρας. Οποιεσδήποτε υπόγειες ομοιότητες με στοιχεία της ατομικής ζωής που -τι να κάνουμε- συμβαίνει καμιά φορά να μας στοιχειώνουν είναι αυτό που ήταν πάντα, συμπτωματικές.

25-7-2017

Το Ελευθέριος Βενιζέλος της ΑΝΕΚ που εκτελούσε το δρομολόγιο Πειραιάς – Χανιά, είχε μεταβάλει από ώρα πορεία και στις 4 τη νύχτα της 18ης Ιουλίου εισέρχεται στο λιμάνι της Μήλου, που ήταν το σχετικά πλησιέστερο στο πέλαγος, αφού προηγουμένως μια επιβάτιδα γέννησε πρόωρα μέσα στο καράβι.
Ταξίδευα και διάβαζα, έβλεπα ότι το πλοίο μπαίνει σε ένα κυκλαδίτικο νησί, αλλά δεν είχα καταλάβει ότι είναι ο Αδάμας της Μήλου.
Στα Χανιά φτάσαμε γύρω στις 10 το πρωί αντί για τις 6.30, αλλά τι σημασία έχει, είναι μεγάλη τύχη και που το παιδί γεννήθηκε καταμεσής του Αιγαίου και που είδε τα φώτα της Μήλου – να είναι καλότυχο και καλοτάξιδο στη ζωή του.

24-7-2017

Κι όμως εδώ, σ’ αυτό το μαγαζί, τις νύχτες του σαραντατέσσερα χορεύαν. Δεν είναι ποίημα, έχει διασωθεί στη συλλογική μνήμη των κατοίκων της γειτονιάς. Έγινε μετά ξυλουργείο, μετά οικία, μετά τίποτα, πριν λίγο καιρό ταβέρνα πάλι. Ο ιδιοκτήτης είναι πολύ νέος, αλλά γνωρίζει βεβαίως τη βαριά ιστορία του χώρου.

21-7-2017

Στην διάρκεια της “Μεγάλης Ανασκαφής” των Δελφών, τον Οκτώβριο του 1894, η Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή ανακαλύπτει το εξαιρετικά καλοδιατηρημένο στον χρόνο άγαλμα του τραγικού, πανέμορφου Αντίνοου που πνίγηκε στα νερά του Νείλου γιατί νόμιζε πως η θυσία του θα παρέτεινε τη ζωή του εραστή του, που νοσούσε. Η φωτογραφία διασώζει την συγκίνηση που έζησαν οι παριστάμενοι αρχαιολόγοι και οι χωρικοί κάτοικοι της περιοχής. Εκτίθεται σήμερα στο Μουσείο των Δελφών.

19-7-2017

Στο σάιτ του National Geographic οι περισσότερες φωτογραφίες που δημοσιεύονται είναι κομμάτι πιο εντυπωσιακές. Στάθηκα πιο πολύ όμως σε αυτήν, της Τζούλια Βίμερλιν, που εικονίζει έναν ηλικιωμένο άνθρωπο στην περιοχή της λίμνης Λοχ Νες. Και ενώ το θρυλούμενο κρυπτίδιο της κρυπτοζωολογίας μόνο κατά σύμβαση εξάπτει πλέον τη λαϊκή φαντασία, ο άνθρωπος αυτός στη βόρεια Σκωτία αποτελεί συστατικό μέρος του τοπίου και της ανάμνησης των μύθων, χωρίς αμφιβολία. Είναι ακριβώς η τεχνική που ακολουθούσαν -ασυνείδητα ή ηθελημένα είναι αδιάφορο- οι παλιοί δεξιοτέχνες της ζωγραφικής τέχνης.

17-7-17

Η πολιτική εντιμότητα παγκοσμίως λιγοστών σαρωτικών γελοιογράφων, σαν τον δοκιμασμένο επί δεκαετίες Αλτάν εδώ, τους υπαγόρευε, από τη δεκαετία του 80 κιόλας στη Ρεπούμπλικα αλλά μέχρι και στην εφημερίδα του PCI την Ουνιτά, να μην αφήνουν σε παντοτινή μακαριότητα μασκαράδες συναδέλφους τους του διπλανού γραφείου που συνέβαινε να εργάζονταν με γραφομηχανή αντί για πενάκι.

16-7-17

Ένα από τα 23 μυστηριώδη δρακόσπιτα στο όρος Όχη, στη νότια Εύβοια, που χρονολογούνται από την αρχαιότητα. Πέρα από τους θρύλους και τις δοξασίες -άλλοι εικάζουν ότι ήταν ιερά, άλλοι πως ήταν κατοικίες δούλων που εργάζονταν στα λατομεία, άλλοι αποθήκες- σκεφτόμουν ότι το πιο συναρπαστικό δεν έχει το παραμικρό αρχαιολογικό ενδιαφέρον.
Είναι η αίσθηση που αποπνέεται από ένα ανθρώπινο κατασκεύασμα που το επανέκτησε η Φύση. Κατά μια έννοια, πολύ σπουδαιότερη πλέον, υπερέχει ο λυτρωτικός θάνατος της Μνήμης. Και τότε το πλήρες και το εντελές γίνεται μικρούργημα απέναντι στο ερείπιο.

16-7-17

“Οι σύνδικοι της συντεχνίας των υφασματεμπόρων” του Ρέμπραντ, από το μακρινό 1662 στο Ρέικσμουζεουμ του Άμστερνταμ, πολύπειροι και σοφοί. Ερωτούν με απειλητική αυστηρότητα αλλά χωρίς καμία πραγματική προσδοκία διαλόγου τους περαστικούς απρόσκλητους ποιά μπορεί να είναι η θέση τους στον κόσμο της νεωτερικότητας.