Το αρχείο με τις προηγούμενες Στιγμές Ιουλίου-Αυγούστου 2017 εδώ

Το αρχείο με τις προηγούμενες Στιγμές Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου-Νοεμβρίου 2017 εδώ

Το αρχείο με τις προηγούμενες Στιγμές Δεκεμβρίου 2017 – Φεβρουαρίου 2018 εδώ

Το αρχείο με τις προηγούμενες Στιγμές Μαρτίου – 14 Μαϊου 2018 εδώ

Οι μικρές αναρτήσεις στις Στιγμές είναι καθημερινές, αλλά χωρίς εξωτερική ειδοποίηση από την κεντρική σελίδα του σάιτ.

16-6-2018

Η μπαλάντα του Τζουζέπε Πινέλι αναφέρεται στο περιστατικό από το οποίο ο Ντάριο Φο εμπνεύστηκε τον “Τυχαίο Θάνατο ενός Αναρχικού”, ενός από τα κορυφαία έργα του, ειρωνικού ακόμα και στον τίτλο του.
Στις 12 Δεκεμβρίου του 1969 στο Μιλάνο, μια εργατική διαδήλωση κατέληξε σε μακελειό. Βόμβα, την οποία, όπως αποδείχθηκε, είχαν τοποθετήσει ακροδεξιοί τρομοκράτες, και εξερράγη, οδηγώντας στον θάνατο 16 ανθρώπους. Αργότερα αποκαλύφθηκαν, επίσης, οι προφανείς διασυνδέσεις μεταξύ φασιστικών οργανώσεων και μυστικών υπηρεσιών. Η αστυνομία είχε συλλάβει ως αποδιοπομπαίους τράγους δύο αναρχικούς, τον Βαλπρέντα και τον εργάτη σιδηροδρόμων Πινέλι.
Ο δεύτερος, κατά τη διάρκεια μιας βίαιης ανάκρισης, δέχτηκε ένα χτύπημα στον λαιμό και έμεινε στον τόπο. Για να καλύψουν τη δολοφονία, εκπαραθύρωσαν τον νεκρό από τον έκτο όροφο και ισχυρίστηκαν ότι αυτοκτόνησε επειδή υπέστη κάποιας μορφής νευρικό κλονισμό.
Αυτή η απόπειρα συγκάλυψης είναι και το θέμα της φοβερής πολιτικής σάτιρας του Ντάριο Φο, όπου ο Φο χωρίς να γίνεται ανίερος διακωμωδεί την υποκρισία του αστικού κράτους δικαίου και την στοχευμένη αντιτρομοκρατική υστερία στα πέτρινα χρόνια. Έχει ανέβει αρκετές φορές στη σκηνή και στην Ελλάδα, με ανάμικτες εντυπώσεις.

15-6-2018

Mια βάρκα θέλω, ποταμέ, να ρίξω από χαρτόνι, όπως αυτές που παίζουνε στις όχθες μαθητές (Φωτ. στη Δράμα).

13-6-2018

“This road will never end. It probably goes all around the world.”
(Από την ταινία “Το δικό μου Αϊντάχο”, 1991. Τη θυμήθηκε η Γεωργία Κανελλοπούλου).

12-6-2018

[Ότι τα πράγματα δεν βαίνουν κατ’ ευχήν στην Aποικία
δεν μέν’ η ελαχίστη αμφιβολία,
και μ’ όλο που οπωσούν τραβούμ’ εμπρός]
Κ.Π. Καβάφης

11-6-2018

Το ηρωικό και το βλακώδες του πλανήτη – μέρος 2:
8 Ιουνίου 2018, ο εκσκαφέας έχει σαρώσει τα πάντα σε έδαφος στο νησί Βόρνεο και ο ουρακοτάγκος ξεπροβάλλει και στέκεται απέναντι στον πολιτισμό, για να σώσει το σπίτι του, με ό,τι έχει, τα χέρια του. Θέτοντας τα ερωτήματα με την εντέλεια της καθαρής φύσης.
metro.co.uk/orangutan-takes-digger-destroyed-forest-borneo-7615551

10-6-2018

Το κόκκινο και το μαύρο στις ταράτσες της πόλης, τα αδέλφια. (φωτ. Πίτερ Κέρτις)

9-6-2018

Προχτές τον ρώτησε ο δημοσιογράφος αν ήταν να διαλέξει ένα τραγούδι ποιό θα ήταν. Δεν ταλαντεύτηκε σε κλισέ “είναι όλα αγαπημένα”, δεν πρόλαβε να τελειώσει η ερώτηση και είπε: “οι εφτά νάνοι πάνω στο Κυρήνεια, αυτό”. Απόψε 8 Ιουνίου λοιπόν στο ανοιχτό θέατρο Βύρωνα όπου βρέθηκαν και “όσοι περπάτησαν μαζί του”. Δείτε ειδικά πώς μετουσιώνεται η ερμηνεία εκεί γύρω μετά το 8:15 (και όταν όλα για όλους θα είναι μακρινά αυτό θα μείνει) και το χειροκρότημα στο τέλος.
Κι έτσι μαζί με τους εφτά κατηφοράμε…

8-6-2018

Ξέρω, όλοι κάνουμε παράξενους συλλογισμούς, αλλά στην τόσο ωραία φωτογραφία που ο σκίουρος απλώνει το χέρι του για το καρύδι είναι δύσκολο κανείς να μη θυμηθεί τη διάσημη λεπτομέρεια της δημιουργίας του Αδάμ, στην οροφή της Καπέλα Σιξτίνα.

8-6-2018

To 1900 φαντάζονταν πως από το έτος 2000 οι ταχυδρόμοι θα παρέδιδαν την αλληλογραφία με ιπτάμενες μηχανές. Το email που στέλνει την αλληλογραφία αυτοστιγμεί σε οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη ίσως ήταν πιο προχωρημένο. Γενικά όμως φαντάζονταν έναν κόσμο καλύτερο, με λιγότερη φτώχεια, με λιγότερο ανθρώπινο δράμα, αλλά δεν τα υπολόγισαν καλά.

7-6-2018

Γράψε: “σε περιμένω”.

5-6-2018

Η σκηνή του πούλμαν στη “Διπλή Ζωή της Βερονίκ” του Κισλόφσκι, που δεν ξεχνιέται, όσα χρόνια κι αν περάσουν. Η κοπέλα από την Πολωνία βλέπει στο τουριστικό λεωφορείο, για πρώτη και τελευταία φορά στη ζωή της το άλλο της εγώ που ζει στη Γαλλία, ενώ μια μεγάλη διαδήλωση μαίνεται. Ο χρόνος σταματάει. Δεν ξεχνιέται η σκηνή, δεν ξεχνιέται η Ιρέν Ζακόμπ στα καλύτερά της και προπαντός η μουσική του φαν Μπουντερμάγιερ. Αργότερα ανακάλυψα πως ο συνθέτης αυτός δεν υπάρχει παρά μόνο μέσα στο μυαλό του Κισλόφσκι και του Πράισνερ. Ας πούμε ότι είναι ο ετερώνυμός τους, όπως οι ετερώνυμοι του Φερνάντο Πεσόα.

4-6-2018

[Νίκησε το στερνό,
τον πιο μεγάλο πειρασμό,
την ελπίδα]

3-6-2018

Τα όνειρα των καλλιτεχνών του calypso κάπου το 1963 τα έλεγες να φέρνουν και με ενός παιδιού. Buy me a zeppelin.

1-6-2018

Για σένα το πρότυπο της χωρίς αφαλό, της ανάφαλης γυναίκας, είναι ένας άγγελος. Για μένα είναι η Εύα. Η πρώτη γυναίκα, που δεν δημιουργήθηκε από κάποια κοιλιά, αλλά από ένα καπρίτσιο, ένα καπρίτσιο του δημιουργού. Και από το αιδοίο της, το αιδοίο μιας γυναίκας χωρίς αφαλό, βγήκε ο πρώτος ομφάλιος λώρος.

…Κι αν πιστέψω τη Βίβλο, από κει βγήκαν και άλλοι λώροι με έναν τοσοδά άντρα ή μια τοσηδά γυναίκα να κρέμεται στην άκρη του καθενός. Τα σώματα των ανδρών έμεναν χωρίς συνέχεια, εντελώς άχρηστα, ενώ από το αιδοίο κάθε γυναίκας έβγαινε ένας άλλος λώρος με έναν άλλο άντρα ή μια άλλη γυναίκα στην άκρη του. Κι όλο αυτό, όπως επαναλαμβανόταν εκοτομμύρια επί εκατομμυρίων φορές μεταμορφώθηκε σε ένα τεράστιο δέντρο. Και φαντάσου αυτό το δέντρο έχει τις ρίζες του στο αιδοίο μιας μικροσκοπικής γυναίκας, της πρώτης γυναίκας, της καημένης ανάφαλης Εύας.

…Όταν έμεινα έγκυος εγώ έβλεπα τον εαυτό μου σαν μέρος αυτού του δέντρου και σένα που ήσουν αγέννητος ακόμα σε φανταζόμουν να αιωρείσαι στο κενό δεμένος από τον λώρο που έβγαινε από το σώμα μου. Κι από κείνη τη στιγμή άρχισα να ονειρεύομαι ένα δολοφόνο, που κάτω χαμηλά σφάζει την ανάφαλη γυναίκα.

…Φαντάζομαι το σώμα της που ψυχορραγεί, πεθαίνει, αποσυντίθεται, ώσπου αυτό το τεράστιο δέντρο που φύτρωσε από αυτήν μένει ξαφνικά χωρίς ρίζες, χωρίς στήριγμα και αρχίζει να γέρνει. Είδα τα κλαδιά του που εκτείνονταν στο άπειρο να πέφτουν σαν γιγάντια βροχή και – προσπάθησε να με καταλάβεις – δεν ονειρευόμουν την ολοκλήρωση της ανθρώπινης ιστορίας, την κατάργηση του μέλλοντος. Όχι. Ήθελα μόνο την πλήρη εξαφάνιση των ανθρώπων μαζί με το μέλλον τους και το παρελθόν τους, με την αρχή τους και το τέλος τους, με όλη τη διάρκεια της ύπαρξής τους, με όλη τους τη μνήμη, με τον Νέρωνα και τον Ναπολέοντα, με τον Βούδα και τον Ιησού.

…Ήθελα το απόλυτο ξεθεμελίωμα του δέντρου που ρίζωνε στη μικρούτσικη ανάφαλη κοιλιά μιας πρώτης ανόητης γυναίκας που δεν ήξερε τι έκανε και τι φρικαλεότητες θα μας στοίχιζε η άθλια συνουσία της που σίγουρα δεν της είχε δώσει την παραμικρή ηδονή.

…Η φωνή της μητέρας σώπασε. Ο Ραμόν σταμάτησε ένα ταξί και ο Αλέν, με την πλάτη στον τοίχο, αποκοιμήθηκε και πάλι.

(αποσπάσματα από τη “Γιορτή της Ασημαντότητας” του Μίλαν Κούντερα).

31-5-2018

Διακοσμώντας τον χρόνο το 1917. Τη φωτογραφία συνοδεύει μια δραματική ιστορία. Οι εργάτριες που έφτιαχναν τον τύπο ρολογιών μπιγκ μπεν όταν επέστρεφαν στο σπίτι τους από τη δουλειά “έλαμπαν” από την ακτινοβολία που εξέπεμπε ένα υλικό κατασκευής. Τις έβλεπαν σαν ζωντανές φωτισμένες κοπέλες. Ονομάστηκαν στο Σικάγο “κορίτσια-φαντάσματα” και μόνο μετά από λίγα χρόνια οι επιδράσεις έγιναν φανερές, θάνατος. Μέχρι τότε η βιομηχανία ισχυριζόταν πως ακόμη καλύτερα, θα ξεχωρίζαν στους χορούς. Ένα από τα άρθρα του ίντερνετ εδώ

30-5-2018

Θαυμάζοντας στο εργαστήριο την ελευθερία και την ανεξαρτησία του χρόνου.

29-5-2018

Ωραία και η πανσέληνος που θα έρθει απόψε και τεράστια, νύχτας καλοκαιριού. Το φεγγάρι δεν είναι παίξε-γέλασε, συνδέεται με τους πρώτους θρύλους των ανθρώπων και δεν είναι ποτέ γαλήνιο, όσο και να το ξεχάσαμε λίγο με τις αφίσες γλυκιάς αισθητικής. Φεγγαροχτυπούσε τους ευάλωτους, τους “άρρωστους από φεγγάρι”. Θεότητα όταν γινόταν δεν ήταν για παιχνιδάκια, κρατούσε τη βουή του ανερμήνευτου. Και ο Λόρκα ακόμα το έβγαλε στο δάσος να ζητά εκδίκηση και αίμα. Σε κάθε απόπειρα απονεύρωσης της πραγματικής όψης του, μπορούμε να βρούμε πολλά να υπερασπιστούμε την απόκοσμη αλήθειά του, όπως για παράδειγμα “τα μαύρα φεγγάρια του έρωτα” του Πασκάλ Μπρυκνέρ (φωτ. από την μεταφορά του Πολάνσκι), ένα άγριο μυθιστόρημα που δεν είναι γραμμένο για να αρέσει σε όλους, στο οποίο ο συγγραφέας υφαίνει μία ιστορία γύρω από το σκοτεινό πρόσωπο του έρωτα, όπου τίποτα δεν είναι γαλήνιο και αγγελικό.

29-5-2018

Ο Βέλγος συνθέτης Φρανσουά Γκλοριέ είχε την ιδέα πριν πολλά χρόνια να διασκευάσει τα πιο γνωστά κομμάτια των Μπιτλς σε κονσέρτι γκρόσι. Έτσι όλοι ακούσαμε Μπιτλς σε στυλ Βιβάλντι, Κορέλι, αλλά σπάνια συνδυάσαμε πως οι περισσότερες αυτές συνθέσεις είναι από τον ίδιο άνθρωπο (γεν. 1932). Και από το Σλοβάκο Πίτερ Μπρέινερ βέβαια. Το Hey Jude που σε κλασική εκτέλεση τόσο πολύ ταίριαζε στις περίφημες σκηνές της κινηματογραφικής διασκευής της “αβάσταχτης ελαφρότητας του είναι”, πώς θα ακουγόταν σε γραφή Μπαχ;

28-5-2018

Στη γειτονιά στοιχημάτιζαν για καιρό πως δεν θα τα κατάφερναν ποτέ να γίνουν κορίτσια για σπίτι (από Στέλλα Εξάρχου).

27-5-2018

“Μια υπόθεση που παραποιήθηκε κατά κάθε τρόπο, όχι μόνο από όσους ζούσαν τότε αλλά και στους κατοπινούς χρόνους, τόσο είναι αλήθεια που όλες τις προέχουσας σημασίας πράξεις τις περιβάλλει η αμφιβολία και η ασάφεια. Ενώ μερικοί θεωρούν σαν βέβαια γεγονότα τις πιο αβέβαιες φήμες, άλλοι μετατρέπουν τα αληθινά γεγονότα σε ψεύδη και οι επιγενόμενοι τα μεγαλοποιούν αμφότερα”.
Τάκιτος – «Historiae».

Με μεγάλη οξυδέρκεια και σε εξομολογητική έκρηξη εντιμότητας που κλείνει συνωμοτικά το μάτι προς τον απώτατο μελλοντικό ανυποψίαστο αναγνώστη, ο Ρωμαίος ιστορικός του 1ου μ.Χ. αιώνα θεωρεί την δουλειά του ιστοριογράφου καταρχάς κακόπιστη, διορισμένη να υπηρετεί βολικές αφηγήσεις και όχι την αλήθεια. Και σαν μην τον ενδιαφέρει πρωταρχικά τι αφήνουν για το μακρινό αύριο οι ζώσες γενεές ιστορικών διότι την σκοπιμότητα την επεκτείνει χωρίς καμία επιείκεια και στους επόμενους. Ο Ρόμπερτ Γκρέιβς είχε επιλέξει το απόσπασμα ως προμετωπίδα στο βιβλίο του “Εγώ ο Κλαύδιος”.

26-5-2018

Πολιτικό calypso που ακούγεται στην ταινία “I hired a contract killer”. Η μεγάλη μουσική της νότιας και ανατολικής Καραϊβικής. Διασκέδαζε τους τουρίστες στα πεντάστερα των τροπικών παραδείσων και στα κρουαζιερόπλοια που προσέγγιζαν για ένα μεσημέρι το λιμάνι. Με στίχους ξεπλυμένους, καρτποστάλ ειδικά φτιαγμένους για τις περιστάσεις, αλλά ποτέ στον πυρήνα δεν αποδέσμευσε το νόημα το κοινωνικό και αυτό φάνηκε ολοκάθαρα στη διασπορά όπου οι συμβατικές απαιτήσεις έπαψαν στη σύγκρουσή τους με το αληθινό, δηλαδή στις μητροπόλεις, στο Λονδίνο κι αλλού.

25-5-2018

Οι λίγοι που είναι διαφορετικοί
Εγκαίρως εξαλείφθηκαν
Απ’ την αστυνομία, τις μανάδες τους
Τους αδελφούς τους, τους άλλους
Από τους ίδιους τους εαυτούς τους.
Βλέπεις μονάχα ό,τι
Έχει απομείνει.
Είναι
Φοβερό.
(Τ.Μ. – “Υποσημείωση για τον σχηματισμό των μαζών”)

24-5-2018

Ήταν η μέρα που έπαψε να επινοεί την ευτυχισμένη. Η Μαριάνθη.

23-5-2018

Οι δημιουργημένοι ήρωές του περίπλοκοι αλλά η αντιφατική ύπαρξή τους δεν δικαιολογιόταν με κανονιστικές αιτίες. Οι αιτίες -ή τουλάχιστον το ψείρισμά τους ως την εξάντληση- είναι για τους λογοτέχνες της σειράς, για τους ψυχολόγους και τους κοινωνιολόγους που σίγουρα είναι δουλειά τους να το καταφέρνουν καλύτερα.

Η αφήγησή του απέφευγε το στολίδι, ήταν κουβεντιαστή, οικεία, ήταν το υπόδειγμα του όχι φλύαρου λόγου μέσα σε πρόζα λέξεων και φράσεων που ποτέ δεν τοποθετήθηκαν για να κάνουν εντύπωση με την καλλιέπεια, αλλά μονάχα με τη δύναμη της οπτικότητας και των αδιεξόδων των ανθρώπων των κόσμων που έπλαθε. Είναι σίγουρα πως με κάποιον τρόπο που δεν μας αποκάλυψε, θυμόταν πως ο πρώτος άνθρωπος που ξεκίνησε τη λογοτεχνία δεν την θεωρούσε παρά μονάχα προφορική τέχνη, λαλούμενη.

Η “αντιζωή” (που είναι και τίτλος του πιο αγαπημένου για μένα βιβλίου του) σταμάτησε στα σήμερα στα 85 χρόνια. Η άλλη Αμερική των τελευταίων δεκαετιών σφραγίστηκε από το σπουδαίο πάτημά του στους δρόμους των πόλεων και στα διαμερίσματα της χώρας. Δηλαδή αυτό που άφησε ο Φίλιπ Ροθ που μίκρυνε ως την εξαφάνιση τα γιγαντιαία αμερικάνικα κτίρια και μεγάλωσε στις σελίδες τον ψυχισμό των διπλανών ανθρώπων.

23-5-2018

Ήταν δίκαιο κι έγινε πράξη.

21-5-2018

“‘Άλογα σε ακτή της Ταϊτής” του Πωλ Γκογκέν, που έζησε στο -κατ’ αυτόν- ομορφότερο νησί του κόσμου τη δεκαετία του 1890 με τη ντόπια καλλονή Παχούρα. Τα άλογα βέβαια δεν τα ήξεραν από την αρχή οι Πολυνήσιοι κάτοικοι, τα έφεραν οι Γάλλοι αποικιοκράτες, αλλά τι σημασία έχει. Πιο όμορφα και πιο σοφά γίναν.

20-5-2018

Η Γιερουσαλάιμ των εβραϊκών πληθυσμών είναι τόσο ιερή και ανάμνηση των χιλιετών της διασποράς που ο θεός κατά τα κείμενα συνεπαίρνεται, την ξεχερσώνει και την ανεβάζει ολόκληρη στον ουρανό. Για τους Εβραίους, και κοσμικούς, θεωρείται σκοπός ζωής να προσκυνήσουν μπροστά στο απομεινάρι του ναού του Σολομώντα.
Η Ιερουσαλήμ της χριστιανοσύνης είναι η πόλη του αίροντος τις αμαρτίες του κόσμου, “η πόλις η αγία Ιερουσαλήμ”, που όμοιά της δεν μπορεί να χτιστεί. Η μεγαλοπρέπεια που έβαλαν οι αρχιτέκτονες για άλλες απόπειρες: αδιάφορη. Εκεί έγιναν η δίκη, η σταύρωση και η ανάσταση του Ιησού και τα ξεπερνά όλα, σε όλους τους αιώνες. Η πόλη ήταν άλλωστε ο μαζικός ιδεασμός για τις σταυροφορίες.
Η ίδια πόλη, η Αλ Κουντς για τους μουσουλμάνους, είναι η τρίτη ιερή μετά τη Μέκκα και τη Μεδίνα. Ο προφήτης, ο Μωάμεθ, έκανε το “Νυχτερινό Ταξίδι” από τη Μέκκα στο τέμενος Αλ-Ακσά ένα βράδυ και από τους βράχους του λόφου ανελήφθη στους ουρανούς.

Να ελπίσουμε σε μια ανθρωπότητα που δεν θα έχει ανάγκη τις ιερές πόλεις, μόνο τις κοινές, βλάσφημες και ασεβέστατες χωρίς όριο κανένα στο ανίερο είναι τους, σιχαμερές, σατανικές και βρώμικες για τα θεία. Το σχόλιο (το συγκεκριμένο ποστ, τελείως ειδικά δηλαδή) δεν είναι αμεσοπολιτικό για το τι συμβαίνει και την απόφαση ντεφάκτο διεθνούς αναγνώρισης της Ιερουσαλήμ σαν πρωτεύουσας η οποία πυροδότησε το έγκλημα που διεπράχθη, αλλά δευτερεύον σχόλιο για τις αγίες πόλεις -και ό,τι τις συνοδεύει- που θα ήταν περίφημες χωρίς τόση αγιότητα.

18-5-2018

Ο Μπακιρτζής έχει το χάρισμα να διηγείται τραγουδώντας και το πιο εύθυμο αλλά να στέκεται ανίκανος να κουκουλώσει τέρμα θεού την εσωτερική του συγκίνηση. Γιατί στο στίχο πάντα κάτι υπάρχει που άλλοτε μύχια και άλλοτε φως φανάρι αμφισβητεί το ολοκληρωτικά ανέμελο – όπως ισχύει και στη ζωή νομίζω.

Εδώ, στη συλλογή “η Μαστοράντζα του Ερντεμπίλ” απομακρύνεται ωστόσο από τα τυπικά αλέγκρα και σε ένα από τα τραγούδια βλέπει δυνατά άλογα στις όχθες της λίμνης της Αχρίδας την αυγή, ετερόκλητους πληθυσμούς να φεύγουν και να έρχονται, και κάπως παραισθησιακά ανασύρει κοινούς παλιούς θρύλους των βαλκανικών λαών. Που παρέμειναν, πολύ δειλά πλέον, αλλά παρέμειναν, σε σύνθεση με τις εθνικές, εθνικιστικές και θρησκευτικές αντιπαραθέσεις.

Και στον τελευταίο στίχο, όπως του αρέσει τόσο συχνά, κάνει ένα βήμα στον γκρεμό της Ιστορίας όπως την βλέπουμε, δηλαδή το σήμερα, και αυτοεξομολογείται:
Πήγα κι εγώ ο ταπεινός πρόπερσι στην Αχρίδα
σε μια ταβέρνα για να πιω ένα ποτήρι,
κι έστειλαν οι ψαράδες ένα πιάτο
μ’ ένα κατακκόκινο Κοράν…για τον Αργύρη.

17-5-2018

Η Βενετία που διαλύεται.

16-5-2018

-I’m scared. When I was hugging Karin in the boat, reality burst open. Do you understand?
-I do.
-Reality burst open, and I tumbled out. It’s like a dream. Anything can happen. Anything.
-I know.
-Would you mind if I go for a run?
-Off you go. I’ll make dinner. See you in an hour.
Through a Glass Darkly – 1961

15-5-2018

Πέρασε και η 9η Μαϊου, δηλαδή η “ημέρα της νίκης”. Μια από τις πιο γνωστές προπαγανδιστικές αφίσες των Σοβιετικών, όταν οι Γερμανοί προέλαυναν έχοντας φτάσει εκατό και λιγότερα χιλιόμετρα έξω από τη Μόσχα, την έβλεπαν, και η τελική έκβαση διαφαινόταν εφιαλτική. Το πως ακριβώς αναστράφηκε αυτό που έμοιαζε να είναι τέλος παραμένει δυσεξήγητο ακόμα και σήμερα από τους ειδικούς της στρατιωτικής ιστορίας.

Λιγότερο ηρωϊκή αφίσα, δεν προβάλλει τους εχθρούς σαν τέρατα και τους Σοβιετικούς σαν υπερήρωες. Λέει μόνο: “Μη Μιλάς”. Μην κουτσομπολεύεις, μην δίνεις πληροφορίες, ίσως και με το νόημα δεν είναι στιγμές για λόγια.

Η ζωγράφος Νίνα Βατόλινα ζήτησε από μια γειτόνισσά της, που είχε δυο παιδιά στον πόλεμο, να ποζάρει.

15-5-2018

Όταν προκύπτει ένας όλεθρος δεν κοιτάς μόνο ποιοι δεν είναι μαζί σου (ΗΠΑ, ΕΕ) αλλά και ποιοι είναι μαζί σου: οι διεφθαμένοι ως το μεδούλι σεϊχηδες και οι βασιλικές οικογένειες των αραβικών καθεστώτων εξόχως ρητορικά και μόνο από δύναμη αδράνειας καθώς κατά συνείδηση είναι γνωστοί ζώντες νεκροί, οι σάουντιοι που είναι και δεν είναι μαζί -και να ήταν τι τους κάνεις τέτοιοι που είναι-, η ιστορική ηγέτιδα του αραβικού κόσμου Αίγυπτος που στενάζει και αποσυντίθεται από την στρατιωτική θεοκρατία. Ο πιο καλός σου φίλος ισχυρίζεται ότι είναι ο καίσαρ Ερντογάν που φαντασμαγορικά κηρύσσει τριήμερο πένθος στη δική του χώρα που βασιλεύει ο ζόφος ενώ την ίδια ακριβώς στιγμή περιφέρει τους σκοτωμένους Κούρδους, τους ηττημένους του Ιουλίου του 16 και το Αφρίν στους δρόμους σαν τρόπαια.
Και τότε επανέρχεται αυτό που δεν γράφεται σε αυτές τις περιπτώσεις γιατί μοιάζει πολύ για ιδεαλιστική έκθεση ευχών: την ιστορία ίσως μπορούν να την παρεκκλίνουν λίγο οι λαοί, τα κινήματα, η συνείδηση αξιοπρέπειας του κόσμου που βρίσκεται στην καρδιά της φωτιάς -και αυτό αφορά αναπόσπαστα και κομμάτι του ισραηλινού λαού. Όχι εντυπωσιακά σαν άμεσα αποτελέσματα, οι μαξιμαλιστικές προσδοκίες είναι άλλη υπόθεση, σαν μικρή ροή που διαβρώνει την κανονικότητα.