Το αρχείο με τις προηγούμενες Στιγμές Ιουλίου-Αυγούστου 2017 εδώ

Το αρχείο με τις προηγούμενες Στιγμές Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου-Νοεμβρίου 2017 εδώ

Το αρχείο με τις προηγούμενες Στιγμές Δεκεμβρίου 2017 – Φεβρουαρίου 2018 εδώ

21-4-2018

Η Ελλάδα το διάστημα 67-74 ήταν λιγάκι και μια γυναίκα που δεν γνώριζε τίποτα αλλά που σκαστά σαν να ένιωθε ασχημάτιστα πως φεύγει πολύ μακριά (για πού;) όμως αυτό συνέβαινε και πιο πριν τη χούντα και θα συμβαίνει πάντα -φωτ. Δημήτρης Λέτσιος, Μαγνησία 1968.
Αλλά ήταν πολύ περισσότερα που μπλέκονταν. Θα προτιμούσα μερικές εικόνες ξερές να ανασύρω, η όποια συμβολική φόρτιση που τυχαία μπορεί να διαφανεί, ας θεωρηθεί πως δεν υπάρχει, καθώς δεν υπάρχει και στην πραγματικότητα. Απλώς ο λόγος τυχαίων ανθρώπων ποτέ δεν μπορεί να σχηματίζεται ήρεμος, σχολαστικά ακύμαντος και χωρίς γωνίες, σαν να ήταν στοιχείο τηλεφωνικού καταλόγου, αυτή είναι άλλη υπόθεση που καταφέρνουν οι προικισμένοι:
Αφασικός νεοπλουτισμός, ποδόσφαιρο σε δόσεις υπερμεγεθυμένες χωρίς ντροπή, φανταχτερά μπουζουκομάγαζα, καθηγητές πανεπιστημίου που όρθιοι επευφημούσαν έναν παρανοϊκό συνταγματάρχη, βουβά πρόσωπα σχηματισμένης μελαγχολίας, ένα ραδιόφωνο βραχέων κυμάτων σαν ελπίδα, η θρησκεία κρατικό ιδανικό, ένας καταδότης που τόσο φοβισμένο ανθρωπάκι που έδειχνε δεν έμπαινε σε υποψία, μια κατάσταση που θα κρατούσε γενιές όταν υπήρχαν δεκαετίες ο Φράνκο και ο Σαλαζάρ σε ανάλογα καθεστώτα, διστακτικά ποιήματα που πετάχτηκαν σε τουαλέτες, ένας δάσκαλος που κατηχούσε τα παιδιά υπέρ της εθνοσωτηρίου, ένας άλλος που τα εξασκούσε με τον υπαινικτικό τρόπο του στη φυσική κατάσταση προσωπικής αξιοπρέπειας του ανθρώπου που λέγεται αγωνία, οι κοσμικότητες του Ωνάση στα περιοδικά, τα ρεπορτάζ για τους διεθνείς σταρ του σινεμά στην Ύδρα, το Γουέμπλεϊ, δέντρα χαραγμένα στην κωμόπολη.
Και πολλά ακόμη, αλλά αν ήταν να κρατήσω ένα μόνο, επειδή κατά βάθος ίσως είμαι μετρημένα αισιόδοξος άνθρωπος με παράδοξη εμπιστοσύνη στην ισχυρότερη αλήθεια που δείχνουν μονάχα οι γκρίζες φόρμες, πάντα ημιτελείς χωρίς το χάπυ ή σαντ εντ, τι άλλο; τη φωτογραφία.

19-4-2018

– Για το μέλλον προχωράς προς τα κει και δεν ξαναρωτάς, δεν θα χαθείς. (φωτ. Ανρί-Καρτιέ Μπρεσόν)

18-4-2018

Πώς άραγε να μεταμορφώνονται οι αποκομμένες αμιγείς παραθεριστικές ακτές όταν εγκαταλείπονται ολοκληρωτικά, τελείως έρημες, κατά τον χειμώνα; Κανείς κοινός, συνηθισμένος παρατηρητής της μητρόπολης δεν θα το μάθει – οι τόποι υπάρχουν στη ζέστη.

Στην ταινία Une Si Jolie Petite Plage (Such a Pretty Little Beach) του 1949, ένα παγερό νουάρ με πρωταγωνιστή τον Ζεράρ Φιλίπ ο ήρωας του σκηνοθέτη Υβ Αλεγκρέ μετά από ένα έγκλημα, γυρνά στο γενέθλιο τόπο, κάπου στην παραθαλάσσια βόρεια Γαλλία για να βρει κάποια εσωτερική ηρεμία. Με καταρρακωμένο ψυχικό κόσμο υφίσταται τη χωριάτικη κουτοπονηριά και μικρότητα, τη διπροσωπία, την προδοσία και φυσικά συντρίβεται. Ο Αλεγκρέ δεν τον συντρέχει ούτε σε μια σκηνή. Επίσης, βρέχει συνεχώς – ίσως μόνο στο Se7en να έβρεξε περισσότερο στην ιστορία του κινηματογράφου.

16-4-2018

Το ηδονοβλεπτικό εφέ των πυραυλικών δεσμίδων που φωτίζουν το σκοτάδι της νύχτας σε μια ήδη κατεστραμμένη πόλη. Για τους συσχετισμούς έχει σπουδαιότητα η εξέλιξη και επικίνδυνες γενικευμένες ακολουθίες πέρα από την πολύπαθη Συρία. Βέβαια για τους αμάχους δεν ήταν παρά ένα κοινό επεισόδιο μια σειράς που κρατά εφτά χρόνια με πολλαπλούς θύτες και λόγω του χαρακτήρα του ένα από τα πιο αθώα – οι νατοϊκοί ένας μοχλός μονάχα. Για την εξέδρα όμως τι;

Διαβάζοντας, μιλώντας, ακούγοντας, θαρρείς πως πολύς κόσμος σαν να λυτρώνεται με την όραση, να μπήκε γκολ. Δεν χρειάζεται να ξέρεις τους ανθρώπους σαν κάλπικη δεκάρα για να το καταλάβεις. Και όταν ακόμη ταυτόχρονα ευχολογούν, ειλικρινά ή συμβατικά κοινωνικά, δηλαδή σλόγκαν στάδιο ειρήνης και φιλίας. Είναι λεϊζερικό θέαμα τελετής έναρξης, δεν είναι πια πρόσωπα μανάδων που σπέρνουν δυσβάσταχτες ενοχές του ενός δευτερολέπτου κοιτάγματος. Απαιτείται μια εξάσκηση και το χτίσιμο ενός υπόβαθρου συναίσθησης και γνώσης ώστε τη χαρά του πανέμορφου θεάματος να την διατυπώσεις μέσα σου ως ζοφερή πραγματικότητα, δεν προκύπτει αυτόματα καθόλου – και αφορά τον καθένα μας.

Η παρουσία του ανθρώπου στον πλανήτη γνώρισε πολλές παρανοϊκές περιόδους. Η δική μας μπορεί να μην είναι η περισσότερο τρελή, μπορεί και να είναι, δεν το ξέρουμε γιατί δεν υπάρχει μέθοδος να οριστεί. Και οι κοινωνίες και πολέμους ήθελαν, και πολέμους δημιουργούσαν διαρκώς και για τα ανηλεή ολοκαυτώματα που περίμεναν τους ηττημένους οι γλώσσες που λαλήθηκαν δεν μπόρεσαν να σχηματίσουν λέξεις που εκφράζουν όλη τη νεκρή γκριζάδα. Οι λέξεις πάντα ήταν πολλούς βαθμούς πίσω, ανήμπορες.

Όμως το παθητικό χαλαρωτικό γκέιμ του πολέμου με τα τέλεια φωτάκια, όταν κάποιος μακριά εθελοτυφλεί πως δεν καίγεται ο κώλος του, αυτό η ιστορία δεν το είχε φιλοξενήσει ως 25-30 χρόνια πριν. Μπορεί να υπήρχαν άλλα και ίσως τελικά αγριότερα, αλλά κάπως οι πληθυσμοί εμπλέκονταν, είχαν αυτό που λέμε “λόγο επί προσωπικού”.

15-4-2018

Τα σαρώνει όλα η παγκοσμιοποίηση. Έως τώρα πουθενά σχεδόν δεν επιτρεπόταν το κανονικό τσιγάρο, του περιπτέρου. Ο καημένος ο στίχος “δωμάτιο στο Άμστερνταμ, χασίς και μια γυναίκα” ως πότε θα αντιστέκεται.

14-4-2018

Τα σάιτ:
Το είπαν και το έκαναν – ΗΠΑ, Αγγλία και Γαλλία βομβάρδισαν την Συρία τα ξημερώματα 04:00 ώρα Ελλάδας – Κόλαση 60 λεπτών με απανωτά χτυπήματα – Δεν υπήρξαν αμερικανικές απώλειες – “Οι ενέργειες των ΗΠΑ δεν θα μείνουν ατιμώρητες” προειδοποιεί με ανακοινωθέν η Ρωσία – Όλα όσα γνωρίζουμε μέχρι στιγμής με βίντεο και φωτογραφίες – Παρακολουθήστε λεπτό προς λεπτό […]

Η μουσική:
In a brief prologue, birds are heard chirping. The sound of approaching bombers catches the attention of a child (voiced by a young Harry Waters), who states, “Look mummy, there’s an aeroplane up in the sky”.

Τα λόγια:
Look mummy, there’s an aeroplane up in the sky
Ooh
Did you see the frightened ones?
Did you hear the falling bombs?
Did you ever wonder why we had to run for shelter when the
Promise of a brave new world unfurled beneath a clear blue sky? […]

Η σκόνη:
Ο γολγοθάς βαστάει πολλά χρόνια και εκτός από τις δεκάδες χιλιάδες ανθρώπινες απώλειες έχει οδηγήσει στο μεγαλύτερο και δραματικότερο προσφυγικό κύμα των καιρών. Όποιος ανακαλύπτει τη Συρία αυτό το πρωί με τα σταθερά αντανακλαστικά που ανασύρουν οι ενέργειες των νατοϊκών και καθόλου με όλων των άλλων εμπλεκομένων που έχουν στήσει διαρκή σκηνή θανάτου: στην αισιόδοξη περίπτωση είναι ανενημέρωτος αλλά στην πιο λογική περίπτωση κάτι πουλάει.

14-4-2018

Ήταν ο πατέρας του Ρωμανού τη νύχτα της 10ης Δεκεμβρίου 2014 στο Σύνταγμα – επί κυβέρνησης Σαμαρά. Πίσω του, πολύς κόσμος που δεν φαίνεται στο φακό. Οι εύζωνοι απέναντι ακίνητοι, η δημοκρατία σε κίνηση πτώματος.

Μόλις έγινε γνωστό τώρα το απόγευμα πως απορρίφθηκε το νέο αίτημα της δικηγόρου του Δημάκη που η κατάστασή του έχει εξελιχτεί σε οριακή και έτσι ο θάνατος ενός απεργού πείνας για πρώτη φορά στη νεώτερη ιστορία του κράτους μας είναι πιθανός επί των ημερών μιας κυβέρνησης που όταν ήταν στην αντιπολίτευση είχε κάνει τη συμπαράσταση επάγγελμα – αλλά πολλοί δεν θέλαμε να καταλάβουμε τη δυσοσμία και την υποκρισία. Το είχε καταλάβει κάποιος που τους ξέχεζε όταν κατέφταναν για αλληλέγγυες επισκέψεις στο νοσοκομείο αλλά πώς να το αξιολογούσες.

Ο Δημάκης βέβαια είναι ποινικός που ζητά χωρίς μεροληψία προς το πρόσωπό του εφαρμογή των διατάξεων που θα του επιτρέπουν να συνεχίσει τις σπουδές του ως αριστούχος φοιτητής. Και με στοχευμένη άγνοια να μιλάγαμε ακόμα, ξέρουν και τα λιθάρια σε αυτή τη χώρα πως το μόνο σωφρονιστικό στον ευφημισμό του όρου σωφρονιστικό σύστημα είναι οι εκπαιδευτικές άδειες.

Και εδώ η κυβέρνηση ποντάρει ανερυθρίαστα και φανερά πως αν γίνει το τραγικό οι αντιδράσεις δεν θα πάρουν τρομερή έκταση από τους χώρους που έχουν ευαισθητοποίηση, καθότι ποινικός, και το χειρότερο: φοβάμαι πως το έχει υπολογίσει ήδη σαν τεχνικό εύρημα και δώρο, πως θα της βγει σε καλό, κερδίζοντας την εμπιστοσύνη για την στιβαρότητά της με τους αποσυνάγωγους πού αλλού; Κατευθείαν στο σώμα των φοβικών νοικοκυραίων, αυτών δηλ. που καθορίζουν το εκλογικό αποτέλεσμα κάθε φορά με μικρομετακινήσεις. Προσθαφαιρετική λογιστική θανάτου με τις ζωές που δεν έχουν αξία – και για τους γραφειοκράτες ξέρουμε πως αφορά όλες τις ζωές, όχι μόνο ενός απεργού. Πολύ στενάχωρες ημέρες και νύχτες και η αφρικανική σκόνη που έρχεται από αύριο και θα σκεπάσει την ατμόσφαιρα θα έχει το συμβολισμό της.

“Λένε ότι είναι θαύμα που ζω ακόμα, μετά από τόσες μέρες απεργίας πείνας και δίψας. “Τρώω τους μυες μου”, μεταξύ των οποίων κι η αθλητική καρδιά, κατά τους γιατρούς. Για παν ενδεχόμενο, που μάλλον είναι πιθανό, αν όχι βέβαιο πια.

Ευχαριστώ πάρα πολύ τους συμφοιτητές μου που βρέθηκαν σήμερα έξω από το υπουργείο Δικαιοσύνης, απευθυνοντας ψήφισμα διαμαρτυρίας και διεκδίκησης για την εκπαίδευση και την μη εξαίρεσή μου από τη γνώση και από την επαφή μαζί τους. Που δεν υποκύπτουν στον αυταρχισμό.
Μόνο οι δούλοι είναι υπάκουοι.

Ευχαριστώ τους συγκρατούμενούς μου στις πτέρυγες των φυλακών που αντιδρούν, παρά τα σύγχρονα freikorps που ο Φυτράκης επιβάλλει (έρευνες, ξαφνικές “αναίτιες” μεταγωγές, εκβιασμούς, και ιδίως, μελετημένη σίγαση κάθε προσπάθειας ανάδειξης ότι δεν ειναι σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα και “τακτοποίησης” κάθε ακτιβιστή), ιδίως δε εξ αυτών θέλω να ευχαριστήσω τ’ αδέλφια μου, τους Αλβανούς, που με υποστήριξαν ένθερμα κι αλληλέγγυα απ’ την πρώτη στιγμή μέχρι τώρα από τις φυλακές όλης της χώρας, και ειδικά τη Δ Πτέρυγα του Κορυδαλλού, και γιατί αποδεικνύουν έμπρακτα ότι στην αλληλεγγύη δεν χωρούν ιδιοτέλειες και προσωπικά συμφέροντα.

Ευχαριστώ τους καθηγητές μου για τα δημοκρατικά τους αντανακλαστικά, καθώς πληροφορούμαι συγκινημένος ότι απευθυνουν έκκληση για να μπορέσω να συμμετάσχω στην εκπαίδευση και όχι στην ψευδή δήλωση του Υπουργείου και των παρατρεχάμενών του -τόσο της Διοίκησης όσο και της Δικαιοσύνης- περί υλοποίησής της.

Κι εκείνοι νέοι είναι, εμφανώς και ανεξαρτήτως ηλικίας, να τι κάνει η γνώση όταν της δίνεις σημασία.

Ευχαριστώ τις δασκάλες μου, τις ηρωίδες μου, που με σθένος ψυχής και δικά τους έξοδα έκαναν πράξη εθελοντικά, μαζί με τους κρατούμενους στην Πάτρα, όσα οι Κοντονής και Φυτράκης αναίσχυντα και ψευδώς διαβεβαιώνουν ότι παρέχουν.

Ευχαριστώ όλους τους αλληλέγγυους ανθρώπους που δήλωσαν συμπαράσταση στον αγώνα αυτόν, που δεν χάνουν την ελπίδα τους, που δεν δέχονται το δικαστικό πραξικόπημα που υποκινήθηκε ξεκάθαρα από το Υπουργείο Δικαιοσύνης.

Ευχαριστώ τη Ζωή Κωνσταντοπούλου, που ήρθε σήμερα, ενημερώθηκε και κατάλαβε ότι πρόκειται για προμελετημένη δολοφονία και δίωξη στο πρόσωπό μου, “που όμοια δεν έχουμε ξαναδεί”.

Ευχαριστώ την δικηγόρο μου την Ηλέκτρα Κούτρα. Ξέρει εκείνη πόσο την ευχαριστώ.

Ευχαριστώ την οικογένειά μου, που έμαθε από τον τύπο ότι απεργώ, έχει σπάσει τα τηλέφωνα του Υπουργείου και των φυλακών και όλους τους φορείς που συντέλεσαν στην εξόντωσή μου, πληροφορούμενοι από παντού, από ανθρώπους που χαμήλωναν τα μάτια, ότι “δεν φταίμε εμείς, είν’ εντολή του Υπουργείου”.

Τι πειράζει κι αν χαθεί ο κόσμος αύριο; Εμείς θα συνεχίσουμε τη διεκδίκηση απ’ τον ουρανό.

Νιώθω τόση ευγνωμοσύνη που πνίγομαι.
Βασίλης Δημάκης”

13-4-2018

The Other Side of Hope.

12-4-2018

Όλο και λιγοστεύουν οι αριθμοί που απλώς υπάρχουν αυτόνομα, καθαρά, και δεν ανήκουν σε σύστημα μονάδας μέτρησης: χρόνου, απόστασης, λάικ ευτυχίας στα μύδια, χρημάτων. Ο έρμος ο Πυθαγόρας τον είχε καταλάβει τον κίνδυνο από παλιά και έτσι το σύμπαν ακόμα, το έκανε αριθμούς, αλλά ποιός τον άκουγε. Ό,τι δεν μετριέται είναι ανυπόστατο. Και το 2046 ένας αριθμός δωματίου ξενοδοχείου, αλλά επειδή η ταινία ήταν μεγάλη, η μουσική ακόμα καλύτερη και παίζει την πραγματικότητα του αριθμού δωματίου με την απατηλή εικασία, δηλαδή μια κόκκινη χρονολογία του μέλλοντος, σώζεται.

10-4-2018

Δεν έχουν στο Σαν Φρανσίσκο την ίδια όμορφη λέξη που δηλώνει το απόβραδο αλλά όταν βρέχει εκείνη την ώρα κερδίζουν σε άλλα σημεία.

9-4-2018

Stairway to Heaven στη Basilica di Santa Maria, Aracoeli, Ρώμη (φωτ. Herbert List).

8-4-2018

Ρωμαιοκαθολική ημέρα Πάσχα των αδελφών Λυμιέρ.

8-4-2018

Ήξερε πως έπαιζε πάντα με τ’ άσπρα, και τη φορά αυτή ήταν ολοφάνερο πως θα έχανε μετά από τέσσερις κινήσεις. «Αν είχαμε έγκλημα, αυτό εδώ θα ήταν ένα καλό ίχνος», είπε. «Ξέρω μονάχα έναν άνθρωπο ικανό να στήσει μια τόσο έξυπνη παγίδα». Δεν μπορούσε να κρατηθεί να μην εξακριβώσει αργότερα, γιατί εκείνος ο αδάμαστος στρατιώτης, συνηθισμένος να μάχεται μέχρι το τέλος, είχε αφήσει μισοτελειωμένη τη τελευταία μάχη της ζωής του. (…)
El amor en los tiempos del cólera – Gabriel García Márquez

3-4-2018

– Tell me the way to the next (whiskey?) bar.

3-4-2018

Την ημέραν εκείνην, γνωστήν έκτοτε και επαναλαμβανόμενη κατ’ έτος ως Μεγάλη Τρίτη, κι έξι αιώνες ύστερα από «τα δραματικά γεγονότα της Μεσοποταμίας» ο Αίρων τας αμαρτίας του Κόσμου κι ο Προφήτης Μεχμέτ έπαιζαν ζατρίκιο στον Παράδεισο καθισμένοι πάνω σε δύο βασιλικές τίγρεις της Σιβηρίας, κάτω από τη σκιά του Δένδρου της Γνώσης του Καλού και του Κακού. Ένας είναι ο θεός, δήλωνε ο Προφήτης Μωάμεθ και ο Αίρων έκανε τρεις κινήσεις σε μία με τον ίππο του. Χαμογέλασε ο Προφήτης και ρώτησε κατόπιν τον χλωμό -σαν τον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζης- Αμνό: «με τα σφαχτάρια του έρωτος τι θα κάνεις;»…
Στ.Στ. 30.ΙΙΙ.2010

3-4-2018

Επιβιβάστηκε στο υπερωκεάνιο “Ιωάννινα” το 1913 το οποίο ήταν στη γραμμή Πειραιάς – Νέα Υόρκη. Έγινε μύθος στην Αμερική αλλά στην πατρίδα ήταν γνωστός μόνο σε πολύ λίγους, ένας ωκεανός απόσταση αντίλαλος, μέχρι που τον έφερε και τον παρουσίασε ο μελετητής του λαϊκού τραγουδιού Παναγιώτης Κουνάδης το 1988, ενώ πια ο Κατσαρός (Θεολογίτης) είχε πατήσει τα εκατό χρόνια -και στο έτος αυτό η ηχογράφηση του κομματιού. Το σύνολο όμως της δισκογραφικής εργογραφίας είναι στα στούντιο των ΗΠΑ. Σε όλες αυτές τις δεκαετίες δεν είναι σαφές αν είχε πατήσει στην Ελλάδα μια φορά έστω για λίγες μέρες και με βεβαιότητα δεν καταγραφόταν ούτε μια δημόσια μουσική του εμφάνιση.
Στην Ελλάδα αυτά, γιατί στο Σαν Φραγκίσκο όλο σίλβερ του πετάγαν εξομολογείται στο τραγούδι αυτό, αλλά παρέμεινε ένας άνθρωπος αυθεντικός που του είχαν πάρει μελωδίες έλληνες συνθέτες αλλά δεν μίλησε ποτέ “γιατί εμείς στην Αμερική περνάγαμε καλά”. Θυμίζει πολύ -ατόφια- και βαθύ μπλουζ του νότου εδώ με τη δύναμη ενός αιώνα ηλικίας. Πέθανε 107 ετών. Τις τόσο γεμάτες και σύνθετες ζωές τις λένε συνήθως βγαλμένες από ρωσικό παραμύθι, αλλά εδώ είναι ένα αμερικανικό παραμύθι.

2-4-2018

Ήταν το μυστικό μουσικό ρεσιτάλ που είχε στο κοινό τους καλύτερους.
(φωτ. του Πέδρο Λουίς Ραότα 1935-1986)

31-3-2018

Ο Βελουχιώτης και η Μπέλλου που κοιτούσαν τους πελάτες μπήκαν σε κούτες και έφυγαν για κάπου με το φορτηγάκι – το σουβλατζίδικο έκλεισε. Το φαγητό ήταν τυπικά μέτριο και δεν το έκρυβε, αλλά η μουσική έβγαινε από κείνη την διαφορετική εποχή.

29-3-2018

Η λυπημένη γοητεία των βιομηχανικών ερειπίων (Κορυτσά, Αλβανία – φωτ. Ισαβέλλα Μπερτράν).

28-3-2018

Φτάσαμε να θεωρούμε την ειρήνη κάτι ουτοπικό, μια ρομαντική ανεφάρμοστη ιδέα. Ή το ίδιο -και πολύ χειρότερα- η ρητορική για την ειρήνη να βρίσκεται στο επίπεδο της νηπιακής αταξικής ευχολογίας δηλαδή του “να καλυτερέψουν οι άνθρωποι”, μεσσιανική, χωρίς ουδεμία διείσδυση στις πολιτικές δομές που προκαλούν τον όλεθρο στις κίτρινες ερήμους, στην Ευρώπη, σε όλα τα μήκη. Πολύ καλό θέμα για έκθεση για όσους αρέσκονται στην “θεολογική” ερμηνεία της κοινωνίας, θα έλεγα.
Αυτός ο εξαιρετικός άνθρωπος, ο Αριστοφάνης, την έκανε γυναίκα, τη φυλάκισε σε µια σπηλιά κι έκανε ύµνο την προσπάθεια του αμπελουργού Τρυγαίου από το Μαρούσι και των απλών ανθρώπων να την απελευθερώσουν. Δυόμιση χιλιάδες χρόνια πριν όμως, είχε την οξυδέρκεια στο τέλος του έργου να περιλάβει -όπως εκείνος ήξερε μοναδικά- την εξουσία, τους πολεμοκάπηλους, τους εμπόρους και τους ειρηνοκάπηλους. Σ’ ένα σχολείο στη Βόρεια Ινδία, οι µαθητές µεταµφιέστηκαν σε µικρούς Βούδες για να δώσουν το δικό τους µήνυµα.

26-3-2018

Ο ιδρυτής του el sistema ήξερε την μουσική και οραματίστηκε ένα θαύμα της εποχής μας φτιαγμένο την σκληράδα να την αλλάζει σε μαγεία και αξιοπρέπεια.

Η είδηση από το ΑΠΕ-ΜΠΕ:
Ο Χοσέ Αντόνιο Αμπρέου, ο ιδρυτής του El Sistema, του προγράμματος μουσικής εκπαίδευσης νέων στη Βενεζουέλα που έσωσε χιλιάδες παιδιά από έναν κόσμο εγκλήματος κι ανέχειας κι απέκτησε φήμη σε όλο τον κόσμο, απεβίωσε το Σάββατο στο Καράκας σε ηλικία 79 ετών.

Γεννημένος την 7η Μαΐου 1939 στη Βαλέρα, μια πόλη στην Πολιτεία Τρουχίγιο, ο Αμπρέου ίδρυσε το 1975 το Sistema de Orquestas Infantiles y Juveniles (Σύστημα Ορχηστρών Παιδιών κι Εφήβων), που θα γινόταν γνωστό απλά με το όνομα El Sistema, Το Σύστημα.

Επρόκειτο για ένα κυβερνητικό σχέδιο με σκοπό να αποκτήσουν μουσική παιδεία παιδιά από λαϊκές, φτωχές συνοικίες.

Το μοντέλο αναπαρήχθη έκτοτε σε πάνω από 50 χώρες, με αποτέλεσμα ο Αμπρέου να αποκτήσει ευρύτατη διεθνή αναγνώριση: το 1993, του απονεμήθηκε το Διεθνές Βραβείο Μουσικής της Ουνέσκο, ενώ το 2008, έλαβε το Principe de Asturias de las Artes, την κορυφαία τιμητική διάκριση της Ισπανίας.

«Ένας σπουδαίος πολίτης της Βενεζουέλας μας εγκατέλειψε. Ευχαριστούμε, Μαέστρο Χοσέ Αντόνιο Αμπρέου, για την όμορφη κληρονομιά που αφήσατε στα παιδιά και στους νέους της Βενεζουέλας», ανέφερε σε ανάρτησή του στο Twitter ο υπουργός Παιδείας της Βενεζουέλας, ο Ελίας Χάουα.

Ο πρόεδρος της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο απέτισε επίσης φόρο τιμής στον μουσικό. «Μας αφήνει σπουδαία κληρονομιά, ηθική και πολιτισμική», τόνισε. «Το έργο του μένει σε όλες τις γειτονιές της Βενεζουέλας.»

Ίσως η γνωστότερη μορφή του El Sistema σε διεθνές επίπεδο είναι ο Γκουστάβο Ντουνταμέλ, που απέκτησε την μουσική του παιδεία χάρη στο πρόγραμμα αυτό κι είναι σήμερα ο διευθυντής της Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Λος Άντζελες.

Ο Ντουνταμέλ ανέβασε στο Twitter έναν συγκινησιακά φορτισμένο αποχαιρετισμό, «με όλη μου την αγάπη και την αιώνια ευγνωμοσύνη μου στον πατέρα μας, τον ιδρυτή του El Sistema», κάτω από μια ασπρόμαυρη φωτογραφία του ιδίου με τον Αμπρέου.

Στο πρόγραμμα σήμερα συμμετέχουν 900.000 παιδιά και έφηβοι, που εκπαιδεύονται από 10.000 δασκάλους, σε πάνω από 1.500 ορχήστρες και χορωδίες σε όλη τη Βενεζουέλα.

Ο Αμπρέου, γνωστός απλά με το προσωνύμιο El Maestro στη Βενεζουέλα, ήταν πάντα πολύ διακριτικός όσον αφορά την προσωπική του ζωή. Δεν άφησε σύζυγο, ούτε παιδιά.

25-3-2018

“Do not give what is holy to dogs, and do not throw pearls before swine” (Matthew 7:6)

Και έτσι, περιδιαβάζοντας στις πολύ πίσω σελίδες, βρίσκεις χωμένη την είδηση του θανάτου του Τομ Ραπ. Και αναμοχλεύονται προσωπικές αναμνήσεις νεανικές, αναμνήσεις καλές. Εκείνος δεν έπαιζε μουσική πια, αλλά τότε η πληροφορία είχε την τιμή της και μπορεί και τον μύθο της – οπότε νόμιζα πως παίζει. Έφτιαξε ένα φοβερό συγκρότημα με δυο φίλους του από το σχολείο το οποίο πέρασε και χάθηκε σύντομα, κάπου στα τέλη της δεκαετίας του ’60, τους Pearls Before Swine, όνομα που δόθηκε από το παραπάνω απόσπασμα του κατά Ματθαίον. Ήταν φοιτητής τότε που θαύμαζε τον Ντίλαν και τον Γούντι Γκάθρι.

Αλλά η μουσική του και η ποίησή του δεν έμοιαζε πολύ, ήταν οραματική και να, το δήλωνε και στο εξώφυλλο ενός δίσκου με τη λεπτομέρεια από τον πίνακα του Μπρέγκελ “ο θρίαμβος του θανάτου”. Το psych rock ήταν μια νεανική δήλωση γιατί με έναν τρόπο που δεν ξέρουμε με σιγουριά τα βρήκε για τα καλά με τη θρησκεία και έφυγε από το προσκήνιο.

Ακούγοντας τη μουσική του ξανά τόσο αργά τη νύχτα, υποψιάζεται κανείς πως οι αναμνήσεις στους ανθρώπους κατά παράδοξο τρόπο, σχεδόν μεταφυσικό, δεν καταφτάνουν μόνο από το ασυνεχές παρελθόν, αλλά και από το τώρα, συμβατικά να αποδεχτούμε πως είναι ήχος μάλλον.

24-3-2018

Τα πολύ πρώτα χρόνια τον βλέπαμε σε τάχα μου υποβλητικές κινηματογραφικές σκηνές, τεμαχισμένο σε ποταμόπλοιο. Ωραιότερα και λιτότερα είναι τρεις στάσεις μετρό απόσταση.

23-3-2018

Πάμε τώρα όπου μας πάει η καρδιά. Φωτ. του Xavier Miserachs.

21-3-2018

Το σύμπαν του Χόπερ είναι φτιαγμένο με τους ανθρώπους απλώς να συνυπάρχουν, ουδέποτε να συνδιαλέγονται.

20-3-2018

Στην Αμερική του Χόπερ οι ουρανοξύστες και τα σφύζοντα από εντυπωσιασμό φώτα των μεγάλων πόλεων χαμηλώνουν έως και την ανυπαρξία. Οι άνθρωποι παραμένουν στο αστικό τοπίο αλλά δεν έχουν την υποχρέωση να χαμογελούν για να αποδεικνύουν ότι τα κατάφεραν στη ζωή. Αφηγητές είναι πάντα μια ταξιθέτρια, πινακίδες νέον, οι σωλήνες του γκαζιού, ένας βενζινάς που διανυκτερεύει, το ζευγάρι σε ένα διαμέρισμα που κοιτιέται από συνήθεια, τα μοτέλ στην εθνική οδό.
New York Movie, 1939, by Edward Hopper
– Με αφορμή την 20ή Μαρτίου που είναι σήμερα, παγκόσμια ημέρα ευτυχίας διαβάζω στις γραφές.

19-3-2018
«Και στην πλατεία Χόρχε ντ’ Αλβαράδο/ περιπολούν δεινόσαυροι και γύπες» έγραφε σε έναν φοβερό στίχο, τρομοκρατικής ερημιάς, ο Άλκης Αλκαίος και είχε τραγουδήσει η Δημητριάδη. Ενώ απεικονίζει τον εμφύλιο σαν μάχη ανάμεσα σε σεισμολόγους στο προεδρικό μέγαρο και σε ρήγματα στην πόλη της Σάντα Άννα: «Οι σεισμολόγοι στο Παλάσιο Νασιονάλ / τα βάλανε με τους κρατήρες της Σάντα Άννα». Ο στιχουργός ποιητής πήρε το τελικό έναυσμα για τη θαυμάσια γραφή από τη δολοφονία το 1980 του ιερωμένου Χόρχε Ρομέρο εν ώρα λειτουργίας, από τα ακροδεξιά τάγματα θανάτου στο Ελ Σαλβαδόρ. Την είχε διαβάσει σε μια εφημερίδα, στις ταπεινές πίσω σελίδες που έγραφαν για το μακριά.

Η θεολογία της απελευθέρωσης έχει ιδιαίτερο βάρος ιστορικά στη λατινική Αμερική και είναι από τις ελάχιστες περιπτώσεις που ένα κλαδί της θρησκευτικότητας λειτούργησε (ως γενική αποτίμηση) ριζοσπαστικά. Είναι μια παράξενη ήπειρος, με ισχυρές προκολομβιανές λαϊκές παραδόσεις και πολλά κοινωνικά φαινόμενα δεν ερμηνεύονται με κάτι κοντινό στην ακαμψία, διότι μπλέκονται στην πραγματικότητα -και όχι μόνο σαν λογοτεχνικό εύρημα- με τον μαγικό ρεαλισμό.

Ο Βοϊτίλα και ο Ράτσινγκερ ως πάπες της Ρώμης είχαν μπλοκάρει οποιαδήποτε σκέψη αγιοποίησης του Ρομέρο, αλλά ο τωρινός πάπας, που κατάγεται κι από την ήπειρο, δρομολογεί να τον κάνει άγιο, με κανονιστική πρόφαση κάποιο θαύμα, που δεν ξέρουμε καν αν ο επίσκοπος από το Ελ Σαλβαδόρ πίστωσε ποτέ στον εαυτό του, είχε σοβαρότερα να κάνει στη χώρα που φλεγόταν. Ο Ρομέρο δολοφονήθηκε νωρίς και παραμένει ήρωας στην πολιτική μυθολογία πληθυσμών της κεντρικής Αμερικής, αν γίνει άγιος να μην τον περιμένει τον καημένο η κακή τύχη των πεθαμένων που αξιώνονται τέτοιες τιμές.

18-3-2018

Ο πατέρας μου έκλεινε τα φώτα από τις 8 το βράδυ. Μεγάλωσα σε ένα σπίτι που εκείνος μας έλεγε πως το να κοιμάσαι νωρίς και να ξυπνάς νωρίς κάνει τον άνθρωπο υγιή, πλούσιο και σοφό. Ξυπνάγαμε χαράματα από τη μυρωδιά του πρωινού που ετοίμαζε η μητέρα. Ο πατέρας μου πέθανε νέος, απένταρος και όχι ιδιαίτερα σοφός. Μεγαλώνοντας αποφάσισα να τα ανατρέψω όλα και να κοιμάμαι όποτε μου καπνίσει, συχνότερα κατά το ξημέρωμα. Σαφώς όχι το καλύτερο, αλλά γλύτωσα έτσι μερικά πρωινά μποτιλιαρίσματα και γνώρισα μερικούς υπέροχους ανθρώπους, μεταξύ τους και τον εαυτό μου. Τσαρλς Μπουκόφσκι.

17-3-2018

Στο Μεξικό, στη Γουατεμάλα και σε άλλες περιοχές της Κεντρικής Αμερικής γιορτάζεται ξέφρενα στις 2 Νοεμβρίου η ημέρα των νεκρών, ένα κάλεσμα που χάνεται στο χρόνο.
Και στο αυτοβιογραφικό αριστούργημα “Κάτω από το Ηφαίστειο” του Μάλκολμ Λόουρι, παραμονές ΒΠΠ, ο αλκοολικός υποπρόξενος κατεβαίνει στην κόλασή του, στο ηφαίστειο, φορώντας το εκρού λινό κοστούμι του, την ημέρα της γιορτής των νεκρών, στο Μεξικό. Στην κινηματογραφική μεταφορά του Τζον Χιούστον τον υποδύθηκε ο Άλμπερτ Φίνεϊ, όπου μαζί με την Ζακλίν Μπισέ βρέθηκαν στα καλύτερά τους. Τους τραγούδησαν και τα Διάφανα Κρίνα:
«Φύσα την καρδιά μου στην Οαχάκα
Ξέρω αργά ή γρήγορα πως θα χαθώ
Υβόν, μακριά σου δεν μπορώ να πάρω ανάσα
Μα θα διαλέξω εγώ πώς θα καταστραφώ.»

17-3-2018

Λέω ότι δεν θα είναι τυχαίο που από τόσες και τόσες αναγνώσεις του, αυτή ξέρω να μην είναι άρτια αλλά μονάχα ανήσυχη.

14-3-2018

Πολύ γνωστή η φωτογραφία, ας την αφήσω να υπάρχει, χώρο δεν πιάνει.
Την ξέρουμε βασικά σαν ανώνυμη γιατί ο συμβολισμός διαπερνά χρόνο και συντεταγμένες, αλλά πάντα σε αυτά κρύβεται μια ιστορία που γράφτηκε με κόστος και αληθινό ονοματεπώνυμο.
Η περίπτωση του August Landmesser allthatsinteresting.com/august-landmesser

8-3-2018

Ο Μπόρχες, ο αιώνιος πολίτης του Μπουένος Άιρες, γράφει κάπου πως προσπάθησε να ξεφορτωθεί τον εαυτό του και πέρασε από τις μυθολογίες των συνοικιών της πόλης στα παιχνίδια με το χρόνο και το άπειρο. Όμως παρότι αφιερώθηκε σε όλη του τη ζωή, κατάλαβε πως αυτά ανήκαν σε έναν αφιλόξενο εαυτό του, των δημοσιεύσεων, των ακαδημαϊκών λεξικών, και λυπόταν που δεν είχε σκαρφιστεί κάτι άλλο, τότε νωρίς.

7-3-2018

Camille Flammarion, Illustration from ‘The World Before The Creation Of Man’ – 1886.
Δημιουργούσε σε αυτά που αποτύπωνε σε λαϊκά περιοδικά της εποχής έναν κόσμο που οι τεχνικές κατασκευές προϋπάρχουν της παρουσίας του ανθρώπου στον πλανήτη. Ως φιλοσοφικό σχόλιο παραδοξότητας και όχι εικαστική φαντασία. Ήταν κι αστρονόμος με πάθος που μελετούσε με θαυμασμό τις απώτατες περιοχές, οπότε έτσι δεν ήταν παράταιρο να δει κάπως έντονα τη συμπαντική ασημαντότητα των γήινων ειδών.

Δηλαδή δεν είχε σημασία για “εκεί έξω” τι παρουσιάστηκε στη γη πρώτα και τι μετά, δεν ασχολείται κανείς εξωτερικός παρατηρητής, θα δεχτεί ό,τι του πούμε, ακούγοντας βαριεστημένα. Όπως ο εκπρόσωπος του τοπικού πολιτιστικού συλλόγου κάθεται και μας εξιστορεί έως την εξάντληση περιπέτειες στο χρόνο του ξεχασμένου στους χάρτες χωριού του, φαντάζομαι.

3-3-2018

Οι κρυμμένες βικτωριανές μητέρες. Στα πρώτα βήματα της φωτογραφίας οι λήψεις όπως ξέρουμε γινόταν μόνο σε στούντιο και για καθεμία από αυτές χρειαζόταν μια προεργασία που συνήθως κρατούσε πολλή ώρα.
Όλοι καταλάβαιναν όμως πια πως η τεχνική (και η τέχνη) θα γινόταν μια λαϊκή διαδικασία που ήταν ίσως διστακτικό παιχνίδι με την αθανασία. Μόνο πολύ πρόσφατα η φωτογραφία, από την φοβερή υπερπληθωρικότητα, γυρνά σε εφήμερο και θνησιγενές προϊόν μιας χρήσεως. Η ζωγραφική προσωπογραφία από την άλλη αφορούσε μόνο τους ευνοημένους και στην καλύτερη εκδοχή την ειδική σύμπτωση, έτσι ήταν πάντα.

Το παιδί, σε όλη την διάρκεια της προετοιμασίας, δεν μπορούσε να καθήσει ακίνητο μέχρι την πολυπόθητη στιγμή του κλικ ή όπως λεγόταν τότε το κλικ. Οι μητέρες τους, πολύ αλτρουϊστικά αισθάνονταν πως δεν είχαν δικαίωμα να διεκδικήσουν ισότιμα τη συζήτηση στο μέλλον με τους επιγενομένους που εξασφάλιζε η φωτογραφία, αυτή ανήκε στο παιδί. Ήταν ένα πεδίο άγνωστο και όχι για χαρωπούς πειραματισμούς. Το άγνωστο και μαγικό συνοδεύεται συνήθως από συστολή και έναν ιδιότυπο σεβασμό. Και πως να φαντάζοταν πως η φωτογραφία αργότερα θα γινόταν ένα χωράφι που έκοβες ό,τι χρειαζόταν.

Και έτσι έμεναν κουκουλωμένες, φωτογραφικά ή δαγκεροτυπικά σκηνώματα του 1850-60. Για να μπορούν να τα συγκρατήσουν μέχρι να χαμογελάσει λυτρωτικά ο φωτογράφος – να βγήκε το πουλί. Εκπεσούσες φιγούρες από αφοσίωση.

3-3-2018

“I never photograph sunsets and I never photograph moonrises. I’m not interested in what things look like. To photograph reality is to photograph nothing. I believe in the invisible. ”

Duane Michals: Chance Meeting, 1970.