Στιγμές
Το αρχείο με τις προηγούμενες Στιγμές Ιουλίου-Αυγούστου 2017 εδώ
Το αρχείο με τις προηγούμενες Στιγμές Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου-Νοεμβρίου 2017 εδώ
Το αρχείο με τις προηγούμενες Στιγμές Δεκεμβρίου 2017 – Φεβρουαρίου 2018 εδώ
Το αρχείο με τις προηγούμενες 15 Μαϊου 2018 – 15 Ιανουαρίου 2019 εδώ
Το αρχείο με τις προηγούμενες Στιγμές 16 Ιανουαρίου 2019 – 8 Ιουλίου 2019 εδώ
Οι μικρές αναρτήσεις στις Στιγμές είναι πολύ συχνές, αλλά χωρίς εξωτερική ειδοποίηση από την κεντρική σελίδα του σάιτ.
20-6-2020
Η Χάνα Σιγκούλα στα τέρμα φασμπεριντικά της, το 1971. Τη θυμάμαι όμως γερασμένη, αυστηρή γερμανίδα μάνα και υπέροχη και το 2007 στην Άκρη του Ουρανού του Φατίχ Ακίν. Εδώ, στο Rio das Mortes της μακρινής εποχής με τις μικρές εκείνες απλές ταινίες του Φασμπίντερ παίζει την φιλενάδα ενός χαμένου, που είναι φίλος ενός άλλου χαμένου, που ζουν μια αδιέξοδη βαρετή ζωή στο Μόναχο και αποφασίζουν να φύγουν για το Περού για μια τοποθεσία στα βουνά και στα υψίπεδα που λέγεται Ρίο ντας Μόρτες για να ξεθάψουν έναν θησαυρό. Στην πραγματικότητα -το ήξεραν- για την εξωτική περιπέτεια και για να χαθούν για πάντα. Το Ρίο ντας Μόρτες είναι όμως στα αλήθεια στη Βραζιλία κι όχι στο Περού, θησαυρός σιγά μην υπάρχει (ο χάρτης λέει των Μάγια, αλλά αυτοί ζούσαν στην κεντρική Αμερική), όλα κωμικά στραβωμένα και η Χάνα Σιγκούλα κάπου στην ταινία παίρνει ένα όπλο στο αεροδρόμιο (μπορείς να κάνεις ωραία τέχνη με κορίτσια και όπλα -εκείνη τη δεκαετία περισσότερο) αλλά και ακόμα ωραιότερα πιο πριν χόρεψε σε ένα πάρτυ με έναν άγνωστο μυστηριώδη ξένο, που είναι ο ίδιος ο Φασμπίντερ σε ένα του πέρασμα. Ωραία ήτανε.
25-5-2020
Έβλεπα τη νύχτα, την επομένη του θανάτου του, μερικά πρωτοσέλιδα με τον Μισέλ Πικολί στο γκουγκλ, όλα ωραία μπορεί να ήτανε και πιάνανε αρκετές τυπογραφικές στήλες/ εεε δεν ξέρω στάθηκα στο πιο βαθύ, γενναιόδωρο και όμορφο, της ιστορικής εφημερίδας της αριστεράς στη Γαλλία.
14-5-2020
Οι ολλανδοί τσιγγάνοι της οικογένειας Ρόζενμπεργκ αποδίδουν πάντα ευθεία μουσική τιμή στον μυθικό Βέλγο ομόφυλό τους Ντζάνγκο Ρέινχαρντ των 30’ς και των 40’ς, “τον καλύτερο του κόσμου”. Και από την επίδρασή του φτιάχτηκαν σε σχήματα. Όταν είχαν ξεκινήσει γύρω στο 1985 και άγνωστοι πριν μπουν στα στούντιο, το θυμάμαι, εκεί, που παίζαν μόνο Κυριακές.
9-5-2020
Ο αη-Γιώργης Λέων Τρότσκι, στην πρώιμη σοβιετική εικονογραφία, ως ιδρυτής και αρχηγός του κόκκινου στρατού, έφιππος σκοτώνει την “κοντρ-ρεβολούτσια”, την αντεπανάσταση. Στον όφι, δεν διακρίνονται αντεπαναστάτες των “λευκών” στον εμφύλιο, αλλά κάτι ημίψηλα αμερικάνων καπιταλιστών. Κατά τον χριστιανικό μύθο, κοινό για όλα τα δόγματα, ο αη-Γιώργης τα βάζει με το φίδι για να σώσει μια παρθένα, αναρωτιέμαι αν εδώ η παρθένα είναι το προλεταριάτο. Πάντως με το στέριωμα στην ηγεσία του Στάλιν αυτά πολτοποιήθηκαν σε κονφετί, βγάλαμε καλλιτεχνικά ανώτερα και χωρίς τον φορμαλισμό. Και μια ειδική συλλεκτική έκδοση με τον Ραμόν Μερκαντέρ και το τσεκούρι.
5-5-2020
Οι θάλασσες που έβλεπε ο Βίνσεντ βαν Γκογκ τον Μάιο του 1888 στις εξοχές της Γαλλίας, δεν τον ημέρεψαν.
[Θαλασσογραφία στη Σεν Μαρί ντε λα Μερ. Στο σάιτ του μουσείου βαν Γκογκ του Άμστερνταμ, στο κείμενο υπάρχει η πληροφορία πως αφού μεταφορτώθηκε ο πίνακας από το εργαστήρι στην Αρλ κατάλαβαν πως με κάποιον αθέλητο (ή αδιάφορο για κείνον) τρόπο o ζωγράφος είχε υπογράψει το έργο και με άμμο “he painted Seascape on the spot on the beach, according to grains of sand found in the paint layers”]
23-4-2020
Jan Vermeer (van Delft) 1660: The Girl with the Wine Glass. Πρέπει να ήταν σε μια μέρα μεγάλης γιορτής που μπορούσαν να πιούν όλοι στο σπίτι. Αυτοί οι εξωτερικοί επισκέπτες που ανοίγουν πόρτες δωματίων στο Ντελφτ και τους αντιλαμβάνονται μόνο τα κορίτσια του ζωγράφου γιατί αλλιώς θα ήταν το σούσουρο, ποτέ τα άλλα πρόσωπα της σκηνής.
18-4-2020
Πέθανε κι ο Κριστόφ από επιπλοκές του κορονοϊού, τι να γίναν άραγε τα άγουρα κορίτσια εκείνων των γυμνασιακών πάρτι, ήτανε νομίζω την μικρή ώρα που πηγαίναμε προς το κλείσιμο, τώρα θα έχουν γίνει όμορφες μεσήλικες κυρίες…
16-4-2020
«Το μόνο που σκέφθηκα ήταν ότι έπρεπε να επιβιώσω, ότι έπρεπε να βγω ζωντανός από εκεί μέσα, η απόφαση να ζήσω. Βρέθηκα για έξι μήνες σε πλήρη απομόνωση και αυτό με ανάγκαζε να κάνω κάποιες πνευματικές ασκήσεις για να μην τρελαθώ. Αυτό ήταν μια εμπειρία μεγάλης μοναξιάς αλλά νομίζω ότι βγήκα από αυτήν αλώβητος γιατί διηγήθηκα στον εαυτό μου όλες τις ταινίες με τον Χοντρό και τον Λιγνό που είχα δει, θυμήθηκα όλα τα ωραία βιβλία που είχα διαβάσει, έγραψα φανταστικά γράμματα στη γυναίκα μου και στον μικρό τότε γιο μου που ποτέ δεν μπόρεσα να γράψω στην πραγματικότητα και έπαιξα στη φαντασία μου σκάκι με τον Καπαμπλάνκα και τον κέρδισα».
(από συνομιλία με τον Λουίς Σεπούλβεδα [Χιλή 1949- Ισπανία 2020])
[…] Στην ίδια εφημερίδα, ο τότε διευθυντής της Αστυνομίας, Μάρκο Αντόνιο Σαλαμπέρι, δήλωνε κατάπληκτος για το γεγονός ότι οι κακοποιοί, αφού είχαν διαπράξει ένα αποτρόπαιο έγκλημα κατά της ιδιοκτησίας, απομακρύνθηκαν με τα πόδια, με την ίδια φυσικότητα με την οποία ένας πιστός αποχωρεί από τον καθημερινό του εκκλησιασμό. Ευχήθηκε την ταχεία σύλληψη των ληστών και, ταυτόχρονα, εξέφρασε τον προβληματισμό του για ένα έγκλημα πρωτοφανές σε μια χώρα φιλειρηνική και νομοταγή.
«Οπότε, είμαι εγγονός πιονιέρου» σκέφτηκε ο βετεράνος και, πριν βγει από το σπίτι, κοιτάχτηκε στον καθρέφτη. Φορούσε μαύρα απʼ την κορφή ώς τα νύχια, το δε σακάκι ήταν φαρδύ και δεν πρόδιδε τον όγκο του περιστρόφου κάτω απʼ την αριστερή μασχάλη. Στις τσέπες του είχε μόνο κάτι κέρματα κι ένα φύλλο από σημειωματάριο με έναν αριθμό τηλεφώνου.
«Είμαστε η σκιά του εαυτού μας, και θα υπάρχουμε όσο θα υπάρχει φως» μουρμούρισε πριν κλείσει πίσω του την πόρτα. […]
Η σκιά του εαυτού μας – του Λουίς Σεπούλβεδα
Μετάφραση: Αχιλλέας Κυριακίδης
15-4-2020
Ο κόμης Ουγκολίνο ντελά Γκεραρντέσκα με τα δάχτυλα στο στόμα θα είχε πολλά να σχολιάσει στις μέρες μας. Λεπτομέρεια από γλυπτό σύμπλεγμα του Z-M. Καρπό, 1861, έκθεμα στο ΜΕΤ της Νέας Υόρκης. Ο Δάντης στη Θεία Κωμωδία τον Ουγκολίνο τον θυμάται για τον κανιβαλισμό (δεν έφαγε τα δάχτυλά του, αλλά τους γιους του), ο Ροντέν πάλι τον κάνει δραματικό γλυπτό είκοσι χρόνια μετά τον Καρπό, ο Σαραμάγκου τον μνημονεύει επίσης στη “χρονιά που πέθανε ο Ρικάρντο Ρέις”. Δίπλα το κάστρο στην Πίζα, αναπαλαιωμένο όπως είναι σήμερα, όπου ο κόμης φυλακίστηκε εκδικητικά από αντίπαλο οίκο με το εύρημα της προδοσίας, μέχρι τη θανατική του καταδίκη με ασιτία, το 1290.
11-4-2020
Φωτ. του Mark McGee, ή η διστακτική ζωή μιας πεταλούδας σχηματίζει αδιανόητα περιγράμματα στο κτίριο.
10-4-2020
Άτυχος με το τραγούδι αυτό ο Μπάουι. Ερχόταν πολύς κόσμος μετά τις συναυλίες και πάντα θα βρισκόταν εκείνη ή εκείνος που θα τον σημάδευε με το “έγραψες μια υπέροχη διασκευή του τραγουδιού των Nirvana”. Συνήθως, αφού είχε βγάλει τις ρεντιγκότες, μένοντας με το Τ, απαντούσε ξερά: “Fuck off”. Ξέρουμε πολλά, τόσο μυθικά τόσο και διαβολικά σε γερές δόσεις για αυτόν, αλλά στα πιο πεζά ξέρουμε με σιγουριά πως την εύνοια του σταρ που του χάρισε η ζωή την έβγαλε χωρίς ασυνέπειες – με το πιο απόλυτο στυλ.
5-4-2020
Διάφανος ουρανός νύχτας καλοκαιριού, ακόμα πιο ελαφρύς έγινε τώρα που μας δείχνει ο μηχανικός προβολής ένα υπερκινητικό συννέφιασμα που (ώσπου να πεις κύμινο) πυκνώνει και μαυρίζει σε ένα κάλπικο πανί, αστεία θεάματα και σκηνικότατα, αφόρητα. Είμαστε στα αυτοκίνητά μας και έχουμε τραβήξει με σιγουριά το χειρόφρενο -ούτε καν παρακούσαμε ώστε να πεθυμούσαμε μια άσκοπη μετακίνηση. Σε σινεμά ντράιβ-ιν, Νιου Τζέρσι, Ιούλιος 1960 (φωτ. της Diane Arbus)
26-3-2020
Το Underground του Κοστουρίτσα είναι μια ταινία δραματικού εγκλεισμού επί είκοσι χρόνια, σε ένα υπόγειο, ξεκινά στη διάρκεια του πολέμου. Υπάρχουν όμως πάρα πολλές εξωτερικές σκηνές όπως αυτή που βασίστηκε σε πραγματικό γεγονός στην επίθεση στο Βελιγράδι στις 6 Απριλίου 1941. Τα θηρία πανικόβλητα από τον αεροπορικό βομβαρδισμό της πόλης έτρεξαν αλλόφρονα και ανήμπορα και πολλά καταφέραν να δραπετεύσουν στη λεωφόρο, χωρίς να ανακουφίσουν την αγωνία τους.
Η ιστορική μαρτυρία μπλεγμένη πάντως κατά ένα (μικρό) μέρος με διηγήσεις της εποχής που δεν θα μπορούσαν να έχουν ακριβή πιστότητα, λέει ότι ο τελευταίος εναπομείναντας φύλακας σε μια ηρωική απελπισμένη πράξη είχε ανοίξει όσα κλουβιά μπόρεσε – βλέπω ξεκάθαρο συμβολισμό που αφορά την ιστορική παρουσία του ανθρώπου στη φύση και στις κοινωνίες που έχτισε και διαπερνά πλήρως τους συσχετισμούς, το εκάστοτε ιστορικό παρόν και τα κοινωνικά συστήματα.
22-3-2020
Stay Safe. Be kind.
19-3-2020
Μπαλκόνι στο Μπουένος Άιρες, πίνακας του Φαμπιάν Πέρεζ.
13-3-2020
Ζακ Πρεβέρ, «Πώς να ζωγραφίσετε ένα πουλί»
(στην Εlsa Henriquez…)
Ζωγραφίστε πρώτα ένα κλουβί
με μια πόρτα ανοιχτή
ζωγραφίστε μετά
κάτι όμορφο
κάτι απλό
κάτι ωραίο
κάτι χρήσιμο
για το πουλί
βάλτε μετά το μουσαμά απάνω σ’ ένα δέντρο
σ’ ένα κήπο
σ’ ένα πάρκο
ή σ’ ένα δάσος
κρυφτείτε πίσω από το δέντρο
χωρίς μιλιά
τελείως ακίνητοι…
Κάποτε το πουλί έρχεται γρήγορα
μα μπορεί και να περιμένει χρόνια
πριν τ’ αποφασίσει
Μην απογοητευτείτε
περιμένετε
περιμένετε αν χρειαστεί χρόνια ολόκληρα
το αν έρθει γρήγορα ή αργά το πουλί
δε θα ‘χει καμία σχέση
με την επιτυχία του πίνακα
Όταν φτάσει το πουλί
αν φτάσει
κρατήστε απόλυτη σιωπή
περιμένετε να μπει το πουλί στο κλουβί
κι όταν μπει
κλείστε απαλά την πόρτα με το πινέλο
μετά
σβήστε ένα ένα όλα τα σύρματα
προσέχοντας να μην αγγίξετε ούτε ένα φτερό του πουλιού
Ζωγραφίστε κατόπιν το δέντρο
διαλέγοντας το πιο ωραίο κλαδί του
για το πουλί
ζωγραφίστε ακόμη το πράσινο φύλλωμα και τη δροσιά του ανέμου
τη σκόνη του ήλιου
το σούρσιμο των ζώων στη χλόη μέσα στο κάμα του καλοκαιριού
και μετά περιμένετε ν’ αποφασίσει το πουλί να τραγουδήσει
Αν δεν τραγουδά το πουλί
Είναι κακό σημάδι
σημάδι πως ο πίνακας είναι κακός
μ’ αν τραγουδά είναι καλό σημάδι
σημάδι πως μπορείτε να υπογράψετε
Τραβάτε λοιπόν πολύ απαλά
ένα φτερό απ’ το πουλί
και γράφετε τ’ όνομά σας σε μια γωνία του πίνακα.
[πηγή: Jacques Prevert, Επιλογή από τα Paroles, μτφ. Δημήτρης Καλοκύρης, Εκδόσεις Εγνατία, Θεσσαλονίκη 1971, σ. 65-67]
6-3-2020
Ένας ακόμη συντάκτης του έγκυρου πρόταγκον που είχε διαβάσει όταν ήτανε μικρός τόμο πρώτο του Σιαπέρα, και να τώρα, σε σκακιστικές περιπέτειες αυλοκολακείας με τον σούπερ ήρωα μετρ Κυριάκο, βαλτοί να μας πεθάνουν όλοι τους.
5-3-2020
Στους σταθμούς του μετρό διαβάζω «Έξοδος» και αισθάνομαι σαν τον Μωυσή στη διάβαση της Ερυθράς Θάλασσας με το λαό του, ενώ στα εστιατόρια οι διπλανοί θέλουν τον «λογαριασμό» και νομίζω ότι ζητούν κάποιο κιτρινισμένο βιβλίο με λογαριθμικούς πίνακες.
– Αυτά έγραφε σε ένα φόρουμ ένας τουρίστας στην Αθήνα λέγοντας πως του αρέσουν λέξεις που πιάνει στα ελληνικά και εγώ το θυμάμαι φευγαλέα λίγες φορές στην έξοδο και το φωτογράφισα, απλώς να υπάρχει.
28-2-2020
[ΕΥ-ΠΟ; ΛΥ-ΠΟ;]
Όταν ήμουν μικρή, διάβαζα κάθε βιβλίο τόσες πολλές φορές που σχεδόν το μάθαινα απ’ έξω. Τα βιβλία όμως που μπορούσα να τα απαγγείλω ολόκληρα από μνήμης χωρίς να χάσω ούτε κόμμα, ήταν Το νησί των θησαυρών και Το καπλάνι της βιτρίνας. Έτσι πέρασε η ζωή μου, με πειρατικά γιο χο χο από τη μια, και καβάλα στο καπλάνι να ταξιδεύω για την Ισπανία του 36 από την άλλη. Και την Άλκη Ζέη τη λατρεύω.
Είχα δει λοιπόν το ντοκιμαντέρ “ο μεγάλος περίπατος της Άλκης” όπου η Άλκη Ζέη έλεγε πολλά ωραία πραγματάκια, δροσερά, πιπεράτα, αλλά είπε και ότι μπέιμπι σίτινγκ στο γιο της στη μόσχα έκανε ένας νεαρός φοιτητής που χρειαζόταν τα χρήματα…. τον έλεγαν Αντρέι Ταρκόφσκι. Μετά είπε, και ξεκαρδίστηκε στα γέλια, ότι στο Παρίσι επειδή δεν είχαν καθόλου λεφτά, ο Ντασέν τους έβαζε όλους κομπάρσους σε ταινίες, δικές του και άλλων, κι έτσι ο γαλλικός κινηματογράφος της εποχής είναι γεμάτος έλληνες κομπάρσους. Και όταν ήρθε η στιγμή να πει γιατί, παρότι τους είχε προταθεί, δεν έφυγαν με το mataroa το 1945 για τη Γαλλία ώστε να γλιτώσουν τις πολιτικές διώξεις, είπε “το τελευταίο βράδυ το Γιώργο δεν τον άφησε το κόμμα κι έτσι δε φύγαμε”. Αυτό μόνο είπε.
Σε ένα μπαράκι στο Χαλάνδρι παρουσίαζε μια άλλη φορά το βιβλίο της και την τραμπούκισαν κάτι τζάμπα επαναστάτες, κι εκείνη γέλασε, εγώ πάντως παντρεύτηκα στα γρήγορα για να μπορέσω να πάω με το Γιώργο στο Παρίσι και μετά του είπαν μην πας. Τζάμπα γάμο έκανα, είπε.
(Γεωργία Κανελλοπούλου)
22-2-2020
Ο σταρ μαέστρος Θόδωρος Κουρεντζής με την ορχήστρα MusicAeterna (ουτοπική κατά μια ματιά) που έχει δημιουργήσει στην απομακρυσμένη και παράξενη πόλη Περμ της βόρειας Ρωσίας, δηλώνει αθεράπευτη αγάπη ζωής για τον Μότσαρτ (“ο καθένας είναι μαθητής μπροστά στον Μότσαρτ”) και ηχογραφεί, σε αυτό το βίντεο 11 λεπτών, την εύθυμη όπερα “έτσι κάνουν όλες” – όλοι είναι χαζοί στις κωμικές όπερες του συνθέτη και ταυτόχρονα η σύνθεση όλων των στοιχείων είναι μεγαλειώδης, λέει. Και η πιο σημαντική μουσική πάντα μπαίνει στα τελείως ευτελή μέρη του λιμπρέτου, της υπόθεσης.
March 5th, 2020 at 02:32
Για τις Στιγμές 22-2-2020
Από την ρωσική πόλη Περμ όπου δημιουργεί ο μαέστρος Θεόδωρος Κουρεντζής κατάγεται και η πρώην παγκόσμια πρωταθλήτρια GM Αλεξάνδρα Κωνσταντίνοβνα Κοστενιούκ.
April 8th, 2020 at 20:53
Γκαμπί του Μαλτέζικου Γερακιού και Άνοιγμα ντε Ιντάλγκο
Λοιπόν, παραθέτω τις δύο παρτίδες στις οποίες αναφέρθηκα σε αυτό μου το σχόλιο νωρίτερα σήμερα.
Είναι ενταγμένες σε νουβέλα μου, με κύριο θέμα διάφορο του σκακιού, η οποία, επιπροσθέτως, είναι αρκετά εκτενής για να δημοσιευτεί εδώ.
Υποτίθεται ότι παίζονται δι’ αλληλογραφίας. Η πρώτη διεξάγεται στη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής στην Αθήνα. Η δεύτερη, οιονεί ρεβάνς της πρώτης, με τους ίδιους παίκτες και αντίθετα χρώματα, διεξάγεται λίγο μετά την απελευθέρωση.
Η πρώτη ξεκινά με το Γκαμπί του Μαλτέζικου Γερακιού (προδήλως προς τιμή του Χόμφρεϊ Μπόγκαρτ – κυκλοφορεί και μία νικηφόρα παρτίδα του με αυτό το άνοιγμα), 1.δ4 Ιζ6 2.η4.
Το ενδιαφέρον της έγκεται, πρώτον, στο ότι ο λευκοπόρος Αξιωματικός του μαύρου, από εκεί που είναι δραστήριος στο α4, βρίσκεται λίγες κινήσεις αργότερα στο ε8, θαμμένος από τρία δικά του κομμάτια στη μια του διαγώνιο και από ένα στην άλλη, και δεύτερον, ότι ο λευκός βγάζει ελεύθερο πιόνι από την πτέρυγα που έκανε το γκαμπί.
Η δεύτερη ξεκινά με το Άνοιγμα ντε Ιντάλγκο (δική μου ονοματοδοσία, έχει σχέση με την πλοκή της νουβέλας), 1.ε4 ε5 2.Ιζ3 η5.
Το ενδιαφέρον της έγκειται στο ότι ο λευκός, εκεί που εκτιμά ότι, λόγω του περιορισμένου υλικού και της απλότητας της θέσης, έχει ευκαιρίες για αντιπαιχνίδι και, στη χειρότερη, ισοπαλία με διαρκές σαχ, παραλαμβάνει απαντητική κίνηση η οποία αναγγέλλει ματ σε εφτά κινήσεις.
Α, ναι: στην ίδια νουβέλα παρεμβάλλω, λίγα χρόνια πρωθύστερα, ένα βραβευμένο πρόβλημα του Καπράλου στο θέμα Μπίκος.
Πολύ παραγωγικότερη και τερπνότερη αξιοποίηση των, όποιων, γνώσεών μου στο σκάκι από το να χάνω την ώρα μου παίζοντας, δηλαδή κακοποιώντας το 😀
April 12th, 2020 at 02:19
@ Σπαραφουτσίλε
April 8th, 2020 at 20:53
Δεν θα επαναλάβω τα γνωστά της Μπογκαρτικής μυθολογίας που εξοικονομούσε δλδ τα προς το ζην στοιχηματίζοντας με άσχετους μαζέτες στις υπαίθριες σκακιέρες του Σέντραλ Παρκ και άλλων περιοχών της Νέας Υόρκης που φιλοξενούσαν σκακιστικά στέκια!
Θα αναφερθώ όμως στην αναμέτρησή του με τον περίφημο Τζορτζ Κολτανόφσκι που δεν δυσκολεύτηκε να νικήσει τον Μπόγκι παίζοντας μάλιστα χωρίς να βλέπει σκακιέρα!
Υπάρχει φωτογραφία από την αναμέτρηση αλλά δεν μπορώ να την αναρτήσω
Εδώ η παρτίδα
Το άνοιγμα του Ευγενούς δλδ.
Θυμάμαι από μικρός ότι Ιντάλγκο σημαίνει ευγενής αλλά υποδεέστερος ευγενής! Ο ευγενής δηλαδή που δεν απέκτησε τον τίτλο ως αξίωμα από οικογενειακή παράδοση, (Γαλ. Noblesse de robe) αλλά τον κατέκτησε είτε στα πεδία των μαχών (Γαλ. noblesse d’épée) είτε τον απέκτησε αγοράζοντάς τον!
Το Ιντάλγκο είχε ελληνοποιηθεί σε διάφορα αναγνώσματα ως ιδαλγός. Στους πλέον διάσημους ιδαλγούς ανήκαν ο Δον Κιχώτης και ο Ζορό!
April 12th, 2020 at 05:00
@ Σπαραφουτσίλε
April 8th, 2020 at 20:53
Δεν γίνεται δημοσίευση σε συνέχειες;
Πολύ μου αρέσουν οι σκακιστικές ιστορίες.
Κάθε φορά που καθόμουνα να μάθω σκάκι, κάποια ιστορική λεπτομέρεια, κάποιο όνομα θα μου κέντριζε την περιέργεια, κάποια συνάρτηση με γεγονότα …
Έτσι δεν έμαθα ποτέ σκάκι!
May 9th, 2020 at 13:18
Ελπίζω ο Δίας να προβεί σε κάποια ενημέρωση-σχολιασμό για το Νομοσχέδιο Χατζηδάκη, που ήρθε να αλλάξει την Παναγία σε Natura, Ανατολική Χαλκιδική κλπ για χάρη των «επενδυτών», των αντάξιων του Βασιλιά Λεοπόλδου του Κονγκό.
Παρότι γενικά δεν είμαι υπέρ της πολιτικοποίησης – κομματικοποίησης του σκακιού και των σκακιστικών blogs πιστεύω ότι ζούμε μια πρωτόγνωρη κατάσταση.
Από την μία ο κορονοιός, που ακινητοποιεί τις συνειδήσεις των ανθρώπων, όπως οι προβολείς τον λαγό το βραδύ. Από την άλλη ο πλήρης έλεγχος των Μέσων Μαζικής Εξημέρωσης (εφημερίδες, κανάλια, sites υψηλής επισκεψιμότητας) από την κυβέρνηση των γαλάζιων Χμέρ.
Βάλανε λοιπόν την γραβάτα τους, το προσωπείο του πετυχημένου τεχνοκράτη (ενώ σχεδόν όλοι τους είναι από τα LIDL) και ξαμοληθήκανε να τα γαμήσουν όλα, με το αζημίωτο φυσικά.
Σε μια τέτοια συγκυρία πιστεύω θα πρέπει να αξιοποιηθούν τα (λίγα) μέσα που δεν είναι ιδιοκτησίας Μαρινάκη ώστε να ενημερώσουν όσους δεν έγιναν τελείως ζομπι για τα πεπραγμένα της ΝΔούλας, της μεγαλύτερης πολιτικής απάτης των τελευταίων 70 ετών. Και αυτό δεν αφορά κρίση ιδεολογικού περιεχομένου (αριστερά, δεξιά, κέντρο, εξτρέμ κλπ).
Ούτε τίποτα υψηλά ιδανικά. Αλλά μπας και μας μείνει καμιά παραλία με γαλάζια νερά να ρίχνουμε καμιά βουτιά το καλοκαίρι. Εκτός και αν προτιμάμε να πλατσουρίζουμε σε βοθρολύματα και τοξικές λυματολάσπες. Θα μου πεις, γούστα είναι αυτά…
October 25th, 2020 at 07:54
Όσα απ’ τη δουλειά κερδάμε, στο κουπίσν τα ακουμπάμε
Σε, προ τριετίας συγγραφέν, λογοτέχνημά μου, ένας δευτερεύων χαρακτήρας είναι μια σοπράνο η οποία ‘(…) [θ]ες από αιδημοσύνη, θες από μικροβιοφοβία, (…) έχει την ιδιοτροπία να μη θέλει να έρχεται σε σωματική επαφή με τους συμπρωταγωνιστές της (…). Μιλάμε για μια Τραβιάτα που δεν ανταλλάσσει με τον Αλφρέδο ούτε χειραψία στα ακροδάχτυλα με γάντι, και μια Σαντούτσα που λογομαχεί με τον Τουρίντου από απόσταση σάρισας’.
Λένε ότι η ζωή μιμείται την τέχνη, τη λογοτεχνία εν προκειμένω.
Και πράγματι: στις 3 του μήνα, σε μια Καβαλλερία ρουστικάνα που ανέβηκε, σε συναυλιακή μορφή και προ κενών καθισμάτων, στο Σάο Πάολο (ορθότερα: Σάουν Πάουλου) της Βραζιλίας, στα ντουέτα, οι μονωδοί έχουν, εκτός από απόσταση ασφαλείας μεταξύ τους, και μέτωπο προς το (ανύπαρκτο) κοινό, και δεν γίνεται εξαίρεση ούτε στο περίφημο μακρό ντουέτο Σαντούτσας – Τουρίντου (53’39” κ.ε.). Επιπλέον, η ορχήστρα είναι μειωμένη σε αριθμό -ώστε να τηρούνται οι αποστάσεις- και μασκοφορεμένη -πλην των πνευστών, που έχουν μπροστά τους πετάσματα από πλεξιγκλάς- και η χορωδία άδει με… τηλεδιάσκεψη (41’31” κ.ε.)
Και όχι μόνο αυτό.
Ζευγάρι δίπλα μας (σε απόσταση τριών κενών καθισμάτων: η Λυρική κάτω στο ‘Νιάρχος’, μετά από αλλεπάλληλες αναβολές, άνοιξε, αλλά με 30% πληρότητα), στη δεύτερη φορά που είδαμε τη Μαντάμα Μπαττερφλάι (για να δούμε όλους τους συνδυασμούς διανομών που μας ενδιέφεραν, την παρακολουθήσαμε τρεις συνολικά φορές σε διάστημα δέκα ημερών· όσα απ’ τη δουλειά κερδάμε, στο κουπίσν (*) τα ακουμπάμε), με αφορμή το ότι οι επί σκηνής βουβοί κομπάρσοι φορούσαν μάσκα, σχολίαζε ότι το μόνο που λείπει είναι να δούμε και τους πρωταγωνιστές με μάσκα.
Η πραγματικότητα τούς είχε ήδη προλάβει: σε ένα Ταξίδι στη Ρεμς που είδαμε σε ροοθήκευση σε πραγματικό χρόνο, ελληνιστί λάιβ στρήμινγκ, στις 16 του μήνα από το Βανκούβερ του Καναδά, με πλήρη σκηνικά και κοστούμια, αλλά χωρίς ορχήστρα, μόνο με πιάνο, και ομοίως χωρίς θεατές, αυτό ακριβώς συνέβη: όλοι οι αοιδοί φορούν όχι μόνο μάσκα, μα και φουλάρι αποπάνω. Και είναι και κάμποσοι: στην πιο γνωστή σκηνή, το πληθωρικό ‘πέτσο κοντσερτάτο’ (1ω24’41”-1ω31’41”), οι μονωδοί είναι όσοι απαιτεί ο Ροσσίνι – δεκατέσσερις.
Νέα δεδομένα. Προσαρμοζόμαστε και αισιοδοξούμε.
(*) κουπίσν = ΚΠΙΣΝ = Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, ένθα η έδρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
May 31st, 2021 at 12:00
Φθοροξετίνη για τον κρονόληρο
@ Pete Dare
Πιστός στο ραντεβού.
Λοιπόν, udite, o rustici, που είπε και ο κομπογιαννίτης γιατρός Ντουλκαμάρα στους χωρικούς όταν επιχειρούσε να τους πουλήσει το γιατροσόφι του στο ‘Ελιξίριο του έρωτα’.
(Εδώ μπορώ να παραληρώ ελεύθερα: το ‘Στιγμές’, είτε εκληφθεί με τη χρονική, είτε με την τοπική έννοια, υποβάλλει ακριβώς αυτό, το στιγμιαίο, το προσωρινό· και όπως έχουμε πει επανειλημμένως, το παρόν νήμα επέχει θέση ‘misc. γενικού περιεχομένου’, τουτέστι [και] αμμοδόχου κρονολήρων – ούτως ή άλλως αρχειοθετείται κατά καιρούς.)
Έχω δύο ιδέες για γραφήματα – με σκακιστικό υπόβαθρο, εννοείται· για να τις επεξεργαστώ και υλοποιήσω εγώ, με τον ρυθμό που γράφω, δεν το βλέπω, πρέπει να ζήσω όσο οι κοραλλιογενείς ύφαλοι. Έτσι, τις μοιράζομαι εδώ, μήπως και φανούν χρήσιμες σε κάποιον επινοητικότερο και ταχυγραφότερο.
Ιδέα πρώτη:
Τύπος, σε επιλεχθησόμενο χρόνο, τόπο και περίσταση (κρίσιμο), παίζει από μνήμης όσες παρτίδες σκάκι θυμάται. Ανακαλύπτει, από ένα σημείο και μετά ενάντια στη θέλησή του (αρχίζει και του λασκάρει η βίδα;), προβλήματα σε αυτά. Π.χ.:
_ Στην παρτίδα Λάρσεν – Σπάσσκυ του ματς ΕΣΣΔ – Κόσμος το 1970 στο Βελιγράδι, στο σημείο 15Β που ο μαύρος σπρώχνει το η-πιόνι και κερδίζει, υπάρχει h#2.
_ Στην παρτίδα Σμυσλώφ – Ρεσέβσκι από το ματς ΗΠΑ – ΕΣΣΔ μέσω ασυρμάτου το 1945, στο σημείο 23Β που ο μαύρος έχει κόψει τα δύο κεντρικά πιόνια του λευκού και ετοιμάζεται να αξιοποιήσει την πιονοπλειονότητά του στην πτέρυγα της Βασίλισσας, υπάρχει επίσης h#2.
Εντάξει, δεν πρόκειται για σκακιστικά προβλήματα με την επίσημη έννοια, μια και δεν πληρούν την αρχή της οικονομίας (υπάρχουν ένα σωρό περιττοί πεσσοί), όμως το όλο κόνσεπτ έχει, νομίζω, ένα σχετικό ενδιαφέρον.
Και προφανώς, μπορούν να εντοπιστούν θέσεις, από διάσημες παρτίδες μεταξύ κορυφαίων παικτών κατά προτίμηση, όπου ισχύουν άλλες, συνθετότερες εκφωνήσεις, και έχουν μακρότερες και πιο πρωτότυπες λύσεις.
Επειδή οι ορίζοντές μου στο καλλιτεχνικό είναι λίαν περιορισμένοι, σκέφτηκα μέχρι και διεθνή διαγωνισμό να αθλοθετήσω, λεφτά υπάρχουν (που λέει ο λόγος). Από κει και πέρα, όλο και κάποιος θα βρισκόταν που θα ανακάλυπτε ότι, σε δεδομένη θέση από την, ξερωγώ, Ιβαντσούκ – Γιουσούποβ, Βρυξέλλες 1991, αν αντικατασταθούν οι Βασίλισσες με Σενιόρες (νάσου και τα αργεντίνικα κομμάτια) ή Καζουάριους (και τα αυστραλέζικα από κοντά) και τεθούν συνθήκες Χρωμοτρεπτό (Volage) και Μεταστοιχειούμενοι Βασιλείς (Transmuting Kings), υπάρχει σήριαλ ρεφλέξ σε τόσες.
Εντάξει, κουβαλάω καντάρια, γνωστό αυτό.
Όσο για το τι συμβαίνει στη συνέχεια στον υπόψη τύπο και στον, έμψυχο και άψυχο, περίγυρό του, ε, εδώ ξεχωρίζει ο προικισμένος συγγραφέας από τον κοινότοπο.
Δεύτερη ιδέα:
Παρέα νεαρών σε παιχνίδι ρόλων σε δωμάτιο διαφυγής (ελληνιστί εσκέιπ ρουμ), σε διώροφο αρχοντικό με πολλά δωμάτια και αντίστοιχα παλαιικά αντικείμενα. Οι γρίφοι που καλούνται να λύσουν είναι σκακιστικοί από όλα τα είδη – και μυθικά (εύκολα, τύπου υποδείξτε τα τετράγωνα στα οποία πατάει ο Σκίουρος), και σπαζοκεφαλιές (τύπου γύρος χαμένου Βασιλιά σε 3Χ3). Ρυθμιστικός ο ρόλος του παιχνιδαφέντη (ελληνιστί γκέιμ μάστερ).
Την πρώτη ιδέα την έχω βάλει εμβόλιμη σε υπό συγγραφή, με αόριστο χρόνο ολοκλήρωσης, γράφημά μου (δουλειά δεν είχε ο διάβολος και μάθαινε τσαγκάρης), περισσότερο για να μην ψάχνω μετά τις θέσεις παρά γιατί έχει νευραλγική συμβολή στην πλοκή, όμως νομίζω ότι μπορεί να αναδειχθεί περισσότερο.
Η δεύτερη ιδέα είναι στο στάδιο της διαμόρφωσης· οι πιθανότητες είναι να εγκαταλειφθεί ανεπεξέργαστη. Ποιος δίνει δυάρα, θα πεις. Συμφωνώ.
Ωραία είναι εδώ στις ‘Στιγμές’· είναι ο φυσικός μου χώρος, ο οικολογικός μου θώκος, πού να τρέχεις για φθοροξετίνη ξημερωματιάτικα. Ευτυχώς, δεν μας διαβάζει κανείς.
May 31st, 2021 at 22:54
@Σπαραφουτσίλε
Φίλε μου καλέ και καρδιακέ (ο καρδιακός είμαι εγώ στην πραγματικότητα, αλλά ας το παραβλέψουμε για την ώρα), οι ιδέες σου δεν είναι καθόλου άσχημες. Η πρώτη έχει βέβαια καλλιτεχνικό ενδιαφέρον, ωστόσο είναι πολύπλοκη η πραγματοποίησή της. Το κύριο πρόβλημα είναι να δώσεις ένα νόημα σε κάτι τέτοιο. Γιατί δηλαδή ό ήρωάς μας οραματίζεται καλλιτεχνικά από ένα σημείο και πέρα; Είναι ένα ψυχο-κομβικό σημείο σκακιστικής διαστροφής απλά ή μια βαθύτερη πληγή (σωματική τύπου σουπερ-ήρωα της Μάρβελ ή ψυχοσωματική τύπου μίστερ Χάιντ;). Κι αυτό με ποια αιτία ενεργοποιείται, από που προήλθε και πώς θα μας βοηθήσει στην εξέλιξη της πλοκής; Αν τα είχα στο νου μου λυμένα αυτά θα σου έλεγα να το ξεκινούσαμε, αλλά δεν τα έχω- και δεν είναι η κατάλληλη στιγμή να τα σκεφτώ, λόγω Πανελληνίου. Μετά βλέπουμε. Η δεύτερη είναι στο στιλ μου, δεν λέω, αλλά θέλει λεπτομερή σχεδιασμό, δημιουργία χαρακτήρων (ορισμένων αρχετυπικών), πάμπολλα σχεδιαγράμματα (κατόψεις, λεπτομέρειες, ιστορικό μπαγκράουντ, διασυνδέσεις κτλ). Θα μπορούσε κάλλιστα να βγει μια περιπετειώδης και άκρως ανατρεπτική νουβέλα (ήδη έχω 2-3 εντυπωσιακά φινάλε κατά νου), αλλά θέλει πολλή προεργασία και άρα χρόνο. Δεν λέω όμως όχι, ψήνομαι -σε βάθος εννοείται. Και όχι, δεν θα χρειαστούμε φθοροξετίνη, σε καλού μας! βαστάμε ακόμα 🙂
June 2nd, 2021 at 12:00
Στο νήμα ‘Θέση ημέρας’, ο Παναγιώτης υπέδειξε ένα βίντεο στο οποίο δύο λέαινες επιτίθενται σε ένα γκνου· αυτό αντιστέκεται σθεναρά, σηκώνει τη μία με τα κέρατά του στον αέρα και ξεφεύγει.
Ο Τέο περιέγραψε ιδιοφυώς το περιστατικό με ένα σκακιστικό πρόβλημα.
Περιγράφω κι εγώ το ίδιο περιστατικό με ένα γονατογράφημα.
Ο τίτλος του είναι το επαναλαμβανόμενο επιφώνημα στο παλιό (1961) τραγουδάκι των Tokens The lion sleeps tonight.
Α-weema-weh
Σκόνη σηκώνεται από πέρα, το τουρ των δύο παρά τέταρτο θα είναι· τέλειωσαν από τους ρινόκερους και έρχονται κατά δω.
Ευτυχώς, τα σαφάρι περιορίζονται πλέον μόνο σε παρατήρηση· όπλο έχει μόνο ο ντόπιος συνοδός, περισσότερο για φιγούρα παρά μήπως ορμήσει κανένα μας.
Αλλά γιατί να ορμήσουμε, τι μας λείπει; Και το νερό στον τόπο του, και το φαΐ στην ώρα, μόνο που πρέπει, όταν έρχεται ο τουρισμός, να υποδυόμαστε ότι παλεύουμε.
Τι φάμπρικα κι αυτή, να κάνουμε τον Χουλκ για τους ασπρουλιάρηδες· αλλά πάλι, με επιμίσθιο ένα δεμάτι φρέσκο σόργο ανά παράσταση, δεν είναι κι άσχημα.
Λοιπόν, να οργανωθούμε.
Ουέντρε, έκανες κοιλίτσα από το καθησιό, κοπέλα μου· ή μήπως… Μωρή, βαρεμένη είσαι; Καλά, κάνε μόνο τις σκιαμαχίες.
Άρα, Ρουσουβέρο, εσύ θα κάνεις σήμερα τα ακροβατικά. Έχω λειάνει τα κέρατά μου λιμάροντάς τα πάνω στον βασάλτη, μη φοβάσαι, δεν τρυπάνε. Α προπό, εσένα, πώς και δέεεν ακόμα ο Ιτάνα, περιμένει να ενηλικιωθείς; Ελα στον θείο Οβάντου, πες μου την αλήθεια… Πώς;
Βρε τον Ιτάνα· σεξ μασίν ο αθεόφοβος. Δείτε και λίγο τηλεόραση, ρε παιδιά, κανένα ντοκυμανταίρ με ανθρώπους ξερωγώ.
Και τώρα την έχει αράξει στη σκιά και στη δροσιά. Εξοντώνεται στην κούραση, βλέπεις: όλη τη μέρα κοιμάται, και το βράδυ πάει για ύπνο. Καλά ξηγιέσαι, κυρ βασιλιά: στέλνεις το χαρέμι σου να κυνηγάει, κι εσύ, μόνο κάνα ‘ρόαρ’ πού και πού, έτσι, για να σφίγγουν τα γάλατα, και κατά τα λοιπά, εννιά έχει ο μήνας.
Την άλλη την ακαμάτρα απέναντι μην την ξυπνάτε, έχει ρεπό σήμερα, οι τρεις μας θα τραβήξουμε το λούκι.
Έφτασαν.
Πενήντα μέτρα μακριά το παρκάρανε το τζιπ, στη δεντρωσιά, δήθεν για μην τους πάρουμε χαμπάρι και να μας κινηματογραφήσουν εκ του φυσικού· εδώ γελάνε.
Έτσι, μέσα καθήστε γενναίοι μου, διπλοκλειδωμένοι στο σιδερόφρακτο τζιπ· είμαστε άγριοι εμείς, γκρρρ. Γιά δες εκείνον τον κοντακιανό, πιο μεγάλη απ’ το μπόι του είναι η κάσκα που φοράει. Λοιπόν, μαγκίτισσες, στις θέσεις σας, το συνηθισμένο πρόγραμμα, ξέρετε, με τα δύο χορευτικά. Πάμε.
Theo Giakatis 2021 hs#2.5 Circe (two solutions) c1,h6,h8 = Lion, g8 = Gnu
Εντάξει, φύγανε· ημί-ανάς, κορίτσια.
Πάνε στις πιτζαμάτες τώρα, για τις ζέβρες λέω.
Εμείς, πίσω στις δουλειές μας – δηλαδή, στο ραχάτι μας.
Ουφ· με το κουτούλα κουτούλα, μου πέσανε τα πάκια. Α μπα, θα πάω στον προσωπάρχη του πάρκου. Δε βγαίνω μάνα μου -θα του πω-, αν θέλεις καθημερινές παραστάσεις, αγγάρεψε και δεύτερο γκνου, εγώ μέχρι μέρα παρά μέρα μπορώ. Και εξάλλου γύρνα τους και πουθενά αλλού τους τουρίστες, στους αλλιγάτορες ας πούμε, όλη μέρα λούφα, οι τεμπελχανάδες.
Άντε, καλή σιέστα, κορίτσια, μεθαύριο πάλι.-
June 2nd, 2021 at 13:14
@Σπαραφουτσίλε
Γελάω βέβαια,με το αλά Αρκά στο “Σόου Μπίζνες” σκηνικό. Αλλά μιας και ανέφερες αλλιγάτορες έχω βίντεο μπόνους. Κι ο κροκόδειλας στο κόλπο: https://youtu.be/aPCcfiNlTNw
Για να τον δω τώρα τον Γιάκατη!
August 24th, 2021 at 19:10
Περί ταλέντου, ασούμε
Με αφορμή σχόλιο σε άλλο νήμα, τρία φθέγματα για την ταλαιπωρημένη και νεφελώδη έννοια του ταλέντου:
‘Ταλέντο είναι η καλλιέργεια του ταλέντου’ (Άντον Τσέχωφ)
‘Ταλέντο είναι η δικαιολογία του αποτυχημένου’ (Στράτος Γρίβας, συνέντευξη στον Σπύρο Ιλαντζή, Αυγή 07.03.21)
‘Ταλέντο ίσον χάρισμα συν σκυλίσια δουλειά, και συχνά μόνο το δεύτερο χωρίς το πρώτο’ (εγώ)
Και η άποψη τού ΠΠ Κάρλσεν, από συνέντευξή του στη Νέα Υόρκη το 2012:
Ερώτηση από το κοινό: Does he have talents outside of chess?
Carlsen: “I don’t know. Maybe if I didn’t have the talent in chess I’d find the talent in something else. The only thing I know is that I have talent in chess, and I’m satisfied with that.”
Αυτό το ‘I don’t know’, που χρησιμοποιεί ο Κάρλσεν πιο συχνά και απ΄ όσο ο Γιώργος ‘Οτσαλάν’ Παράσχος το ‘Ασούμε’, πολύ μου αρέσει 😀
August 25th, 2021 at 12:45
I am not your drummer, you are my singer
Ο σφυγμός των Κυλιόμενων Πετρών σίγησε χθες.
In memoriam, απόσπασμα αυτόθι σχολίου μου τον Οκτώβριο του 2012:
Από την αλητοπαρέα του Μικ, πάντα μού είλκε την προσοχή ο Τσάρλυ: εκτός του ότι η φάτσα του μού έφερνε σε έκφυλο Ρωμαίο πραιτωριανό του Καλιγούλα, είχα την ακαθόριστη αίσθηση ότι είναι ο φυσικός αρχηγός του γκρουπ. Ενδιαφέρουσα η διάστασή του εκτός Stones, ως τζαζ ντράμμερ. Νάτον με το συγκρότημά του, τους A,B,C & D of Boogie Woogie. Επίσης, εδώ υπάρχουν δείγματα 30’’ από καθένα από τα κομμάτια του δίσκου τους Live in Paris.
Έεετσι, γεροντάρα, you are the man…
Γνωστό και το (μπεντροβάτο;) περιστατικό με τον Τζάγκερ, που συνοψίζεται στον τίτλο του παρόντος.
Εδώ, φωτογραφικό αφιέρωμα από τον ‘Φύλακα’.
Και εδώ, μια ζωντανή εκτέλεση του Monkey man (από το Let it bleed, 1969), με τον φακό εστιασμένο στον εκλιπόντα.
Ο ντράμμερ είναι ο πρώτος που περιπίπτει στη λήθη όταν το συγκρότημα διαλυθεί. (Όλοι θυμόμαστε τον χέντμαν των, ξερωγώ, Procol Harum, Moody Blues, Jethro Tull, Ολύμπιανς ακόμα, όμως πρέπει να σκαλίσουμε στα γερά τη μνήμη μας για να ανακαλέσουμε τον ντράμμερ τους – αν δεν χρειαστεί να ανατρέξουμε σε πηγή.) Ο Τσάρλι δεν είναι, δεν θα είναι, τέτοια περίπτωση.
October 10th, 2021 at 21:00
Η αντιστοιχία Κίσσιν – Λειβαδίτη και Μπουνιατισβίλι – Αγγελάκη-Ρουκ
Δύο νύχτες, με λίγες μέρες διαφορά (24 και 26 Σεπτεμβρίου). Κοινά, ο τόπος -Μέγαρο-, το μέσο -πιάνο- και ο πομπός -δύο από τους δέκα, ίσως πέντε, κορυφαίους σήμερα σολίστ, ο Κίσσιν και η Μπουνιατισβίλι. Διαφορετικά… όλα τ’ άλλα: το πρόγραμμα, τα ανκόρ, τα χρώματα, οι συνειρμοί.
Πιο συνεκτικό και για γνώστες το πρόγραμμα του Ζένια, πιο πολυσυλλεκτικό και βατό της Κάτια. Η διαφορά τους ανακεφαλαιώνεται στα ανκόρ τους: ο Ζένια διάλεξε τρία εξόχως δεξιοτεχνικά κομμάτια του Μπαχ και του Σοπέν, η Κάτια έκλεισε με μια ‘ταξιδιάρικη’ μεταγραφή της στη La Javanaise του Σερζ Γκενσμπούρ – είχε ήδη παίξει, στο κυρίως πρόγραμμα, το Les barricades mystérieuses του Κουπρέν.
Στις αποχρώσεις του καφέ, πιο εγκεφαλική η πρώτη νύχτα, όπως η νύχτα που περιγράφει ο Τάσος Λειβαδίτης στο ποίημά του ‘Ο μουσικός’:
Συχνά τη νύχτα, χωρίς να το καταλάβω, έφτανα σε μια άλλη πόλη
Στις αποχρώσεις του βιολετί, πιο συναισθηματική η δεύτερη νύχτα, όπως η νύχτα που περιγράφει η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ στο ποίημά της ‘Στο δάσος’:
Α! η νύχτα αχνίζει πίσω απ’ τους ώμους σου / αχνίζει σε φτερούγες
Τον Ζένια τον παρακολουθώ δεκαετίες τώρα, από την εποχή που ήταν παιδί-θαύμα (σήμερα κλείνει αισίως τα 50)· του οφείλω, μεταξύ άλλων, όπως έχω αναπτύξει σε αυτόθι σχόλιό μου το 2015, το ότι μου ξεκλείδωσε τον Λιστ.
Και την Κάτια την παρακολουθώ στενά· μόλις χθες ξαναάκουγα το ρεσιτάλ της στο Παρίσι το 2014 με έργα Ραβέλ και Μούσοργκσκι.
Όμως, για να μη χάνουμε το μέτρο, άλλος είναι, εδώ και καιρό, το αφεντικό των 88 πλήκτρων· για την, ομήλικη -34 ετών- της Κάτια, Γιούγια Βανγκ -ορθότερα, Γιούτζα Ουάνγκ- λέω. Η ερμηνεία της, π.χ., στο ‘Προκ Ντβα’ -οι βιαστικοί ας δειγματίσουν μόνο το δυομισάλεπτο σκέρτσο και το ιντερμέτσο που ακολουθεί (11’15” – 19’55”)-, είναι πιο εύγλωττη από οποιονδήποτε δικό μου διθύραμβο. Το πώς καταφέρνει, το ίδιο εργαλείο, να το κάνει να βγάζει άλλον ήχο απ’ ό,τι οποιοσδήποτε άλλος μέχρι σήμερα -του Γκουλντ και του Γκίλελς συμπεριλαμβανομένων-, παραμένει ένα μυστήριο για μένα…